فهرست:
مقدمه5
فصل اول
اجرای سقف ساختمانهای بتنی6
اجزای تشکیل‌دهنده سقف تیرچه8
تیرچه پیش‌ساخته خرپایی11
میلگردهای عرضی13
میلگرد بالایی13
تیرچه پیش‌ساخته پیش تنیده14
محدودیتها و ویژگیهای فنی سقف تیرچه و بلوک و اجزای آن16
ویژگیها و مشخصات فنی تیرچه پیش ساخته خرپایی17
جزئیات اجرای سقفهای تیرچه و بلوک19
تیرچه و بلوک24
نصب تیرچه‌ها 32
نصب تکیه‌گاههای موقت34
فصل دوم
شناخت زلزله و چگونگی اثر آن بر ساختمانها37
اثر زلزله بر ساختمانهای سنتی خشتی آجری و سنگی غیرمهندسی‌ساز40
نحوه خراب‌شدن دیوارها45
نحوه اثر زلزله بر دیوارهای باربر47
نحوه خراب‌شدن سقفها49
فصل سوم
نتیجه کار51
منابع و ماخذ

مقدمه
بدرستی قدمت استفاده بشر از سر پناه و یا به طور کلی به مفهوم امروزی قدمت استفاده بشر از سر پناه
معلوم نیست ولی تقریباًآنرا می توان همزمان با پیدایش بشریت دانست زیرا چنین گمان می رود که بشر از همان
ابتدا برای مصون ماندن از برف و بارآن و سرما و گرما و حمله حیوانات و همچنین حکله سایر اقوام .
به غار پناه بر ده و این غارها را می توان اولین محل سکونت برای بشر دانست و از آن زمان تا کنون انسانها
همیشه بفکرآن بو ده اند که مسکنی راحت تر و بهتر برای خود تهیه نما یند .درقرن اخیر که رشد جمعیت در
دنیا و به طور چشم گیری رو به ازدیاد نها د و بشر از لحا ظ علمی و فنی مشکلات بسیا ری را حل نمود در
سا ختن مسکن نیزمانند سایر امور تحولا ت عمده ای به وجود آورد ودیگر ساختن خانه های تک واحدی
جوابگو ی احتیاجات جوا مع بشری نبوده وبه همین علت سیستم خانه سازی به کلی دگرگون شده واستفاده
ازمصا لح مقا وم نیز مانند فولاد وسیمان در ساختمان رایج گردید ودر اثر دسترسی به این مصالح وامکانات
دیگرگستر ش شهر ها از افقی به عمودی تبدیل شد و امر آپا رتمان سازی در ساختمان های چندین طبقه
متداول گردید .با وجود اینکه هر سال به مقدار زیادی به تعداد مسکن اضافه می شود ودر بیشتر مما لک
پیشر فته تخریب ساختمان های قدیمی نیز در شرایط معمو لی مجاز نمی باشد.به عبارت دیگر به جای چند
واحد مسکن جدید یک واحد مسکن قدیمی را خراب نمی کنند .هنوز در هیچ یک از ممالک دنیا مشکل
مسکن حل نشده بلکه هر روزه به تعداد متقاضیان مسکن اضافه می شود و هنوز حتی در پیشرفته ترین ممالک
دنیا قسمت عمده ای از درامد خانواده صرف سکونت میگردد .بدین لحاظ در تمام دنیا خصو صادر مملکت
ما می یابد به امر ساختن مسکن واستفا ده ی هر چه بهتر و بیشتر از مصا لح سا ختمانی تو جه مخصوص بشود
و برای رسیدن به این هدف ابتدا باید به طور دقیق سا ختمان و انواع آن و اجزا ی تشکیل دهنده ی آنرا
بشنا سیم
فصل اول
اجرای سقف ساختمانهای بتنی
ساختمانهای بتنی
ساختمان بتنی ساختمانی است که برای اسکلت آنها از بتن آرمه ( سیمان ، شن ، ماسه وفو لاد بصورت میلگرد
ساده وآجدار )استفاده شده باشد . در ساختمانهای بتنی سقفها به وسیله تا وه ( دال) های بتنی پو شیده می شوند
و یا از سقفهای تیرچه و بلوک ویا از سایر سقفها پیش ساخته استفاده می شود و برای دیوارهای جداکننده
( پارتیشن ها )ممکن است از انواع آجر مانند سفال تیغای ، آجر ماشینی سو راخ دآر، آجر معمولی کوره ای
ویا تیغه گچی و یا چوب استفاده شده و ممکن است از دیوار بتن آرمه هم استفاده می شود .در هر حال در این
ساختمانها شاه تیر ها از بتن آرمه ( بتن مسلح ) ساخته می شود .
اجزای تشکیل‌دهنده سقف تیرچه و بلوک و نقش آنها در مراحل دوگانه باربری
سقف اجرا شده با تیرچه و بلوک از انواع سقفهای با پشت بند ( تیرک‌دار ) بتنی است که تحمل فشار به بتن بالایی یا ضخامت حداقل پنج سانتیمتر واگذار می‌گردد و کشش توسط میلگردهای کششی تیرچه (میلگردهای تحتانی تیرچه) تحمل می‌شود.
بتن بالایی، همچنین ، همانند یک دال نازک با دهانه‌ای برابر فاصله دو تیرچه، خمش موضعی را در محل بین دو تیرچه تحمل می‌کند. در این نوع سقف، تیرچه‌ها به فاصله حداکثر 70 سانتیمتر ( محور تا محور کنار هم و در امتداد دهانه کوتاهتر سقف قرار می‌گیرند و با بتن پوششی که در محل ریخته می‌شود و ضخامت آن حداقل پنج سانتیمتر است، تیرهای T شکل چسبیده و مجاور هم را تشکیل می‌دهند. برای پر کردن فاصله‌ تیرچه‌ها، از عناصر گوناگون، مانند آجرهای توخالی، بلوک‌های بتنی و حتی پلاستیک و چیزهای دیگر استفاده می‌شود. این عناصر پرکننده در سقف تحمل نیرو نمی‌کنند.
بنابراین، سقف تیرچه و بلوک از اجزای اصلی، به شرح زیر تشکیل می‌شود:
1. تیرچه
2. بلوک
3. میلگرد حرارتی و افت و میلگرد منفی
4. بتن پوششی (درجا)
که نقش هر یک از این اجزا در مراحل دوگانه باربری، یعنی مرحله حمل و نقل تیرچه و اجزای سقف و مرحله بهره‌برداری را، به ترتیب زیر می‌آوریم:
تیرچه : عضو پیش ساخته‌ای است، متشکل از بتن و فولاد به مقطع تقریبی T، که در دو نوع تیرچه خرپایی و تیرچه پیش تنیده، تولید می‌شود و مانند همه قطعه‌های پیش ساخته در هر دو مرحله تحت اثر نیرو قرار می‌گیرد. این دو مرحله به علت اهمیت آنها باید به دقت مورد ملاحظه قرار گیرند:
الف) مرحله اول باربری : در این مرحله باید تیرچه به تنهایی قادر به تحمل بار ناشی از وزن خود در هنگام حمل و نقل بوده و همچنین قادر به تحمل وزن مرده سقف ( وزن تیرچه، بلوک و بتن پوششی) بین تکیه‌گاههای موقت (شمعبندیها) در زمان اجرای سقف باشد.
ب) مرحله دوم باربری : این مرحله در تیرچه پس از حصول مقاومت بتن پوششی فرا می‌رسد که تکیه‌گاههای موقت اجرایی برداشته شده و تیرچه به عنوان عضو کششی مقطع تیر T تحمل نیرو می‌نماید .
تیرچه پیش‌ساخته خرپایی : تیرچه پیش ساخته از خرپای فولادی و پاشنه بتنی تشکیل شده است و در صورتی که دارای قالب سفالی باشد، تیرچه کفشک‌دار نامیده می‌شود.
تیرچه پیش‌ساخته خرپایی برای تحمل مراحل دوگانه باربری ، از اجزای زیر تشکیل می‌شود :
عضو کششی
میلگردهای عرضی
میلگرد بالایی
بتن پاشنه تیرچه
عضو کششی : در مرحله اول باربری تیرچه، فولاد زیرین خرپا به عنوان عضو کششی خرپای تیرچه باید قادر به تحمل نیروی کششی (حاصل از لنگر خمشی) ناشی از وزن خود تیرچه در زمان حمل و نقل باشد و همچنین قادر به تحمل نیروی کششی (حاصل از لنگر خمشی) ناشی از وزن مرده سقف در فاصله محور تیرچه‌ها و بین دو تکیه‌گاه موقت (شمعبندی) باشد.
در مرحله دوم باربری تیرچه، فولاد زیرین خرپا به عنوان عضو کششی تیر T عمل می‌کند.
میلگردهای عرضی : در مرحله اول باربری، میلگردهای عرضی همانند عضو مورّب خرپا عمل می‌کنند و به کمک اعضای کششی و بالایی ، ایستایی لازم را جهت تحمل وزن خود تیرچه (در هنگام حمل و نقل) و وزن مرده سقف بین تکیه‌گاههای موقت (در هنگام اجرا) تأمین می‌نمایند.
در مرحله دوم باربری تیرچه، میلگردهای عرضی، پیوستگی لازم بین میلگرد کششی خرپا و بتن پوششی (بتن در جا) را تأمین می‌کنند. همچنین مقابله با نیروی برشی تیر T به وسیله میلگردهای عرضی انجام می‌گیرد.
در بعضی از انواع تیرچه‌های پیش ساخته ، در خرپا به جای میلگرد، از ورق خم‌کاری شده به جای عضو کششی – میلگردهای عرضی – میلگرد بالایی استفاده می‌شود
میلگرد بالایی : در مرحله اول باربری، فولاد تعبیه شده در قسمت بالای تیرچه، به عنوان میلگرد بالایی خرپا عمل می‌نماید و به کمک دیگر اعضای خرپا، وزن تیرچه را هنگام حمل و نقل و همچنین وزن مرده سقف را در فاصله دو تیکه‌گاه موقت (هنگام قالب‌بندی و بتن‌ریزی پیش از به مقاومت رسیدن بتن پوششی) تحمل می‌کند.
در مرحله دوم باربری تیرچه اگر میلگرد بالایی در ضخامت بتن پوششی و بالاتر از سطح بلوکها قرار گیرد، در نقش فولاد افت و حرارتی مقطع مرکب سقف عمل می‌کند ( در مقطع تیر T)، و در صورتی که پایین‌تر از سطح بلوکها قرار گیرد، نقشی نخواهد داشت.
بتن پاشنه تیرچه پیش‌ساخته : برای تأمین تکیه‌گاه بلوکها و نیز برای پرهیز از قالب‌بندی قسمت زیرین جان تیر T در موقع اجرا، بتن پاشنه تیرچه در کارخانه ریخته می‌شود. حسن دیگر این عمل این است که به علت فراهم بودن شرایط بهتر اجرا در کارخانه، پوشش آرماتورهای کششی به صورت مطمئنتری تأمین می‌گردد. این پوشش در مقاومت سقف در برابر آتش‌سوزی اثر بسزایی دارد.
برای جلوگیری از خرد شدن هنگام حمل و نقل و جاگذاری (مرحله اول باربری) و همچنین تأمین مقاومت لازم در برابر آتش‌سوزی ( پوشش روی میلگرد) بتن یاد شده باید مقاومتهای مندرج در فصل دوم را داشته باشند.
تیرچه پیش‌ساخته پیش تنیده : این نوع تیرچه که فقط در کارخانه‌های مجهز تولید می‌شود، از مقطع بتنی T و سیمهای فولادی با مقاومت بالا (17500 تا 19000 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع) تشکیل می‌شود. سیمها را پیش از بتن‌ریزی تیرچه‌ توسط جکهایی تحت کشش قرار داده و پس از حصول مقاومت لازم بتن، آنها را آزاد می‌کنند. در نتیجه، بتن تیرچه تحت تنش فشاری قرار می‌گیرد . با توجه به اینکه طرح و محاسبه تیرچه پیش ساخته پیش‌ تنیده موضوع نشریه جداگانه‌ای را تشکیل خواهد داد، در اینجا به همین شرح مختصر بسنده می‌کنیم.
2. بلوک : برای پر کردن محلهای خالی بین تیرچه‌ها، از بلوکهای توخالی استفاده می‌شود که جنس آنها از سفال یا بتن و حتی پلاستیک و یونولیت است . بلوکها علاوه بر خصایت پرکنندگی فضای خالی در حکم قالب بتن پوششی نیز هستند. بلوکها علاوه بر خاصیت پرکنندگی فضای خالی، در حکم قالب بتن پوششی نیز هستند. بلوکها در سقفهای اجرا شده با تیرچه و بلوک، تحمل نیرو نمی‌کنند و فقط خاصیت پرکنندگی دارند.
3. میلگردهای افت و حرارتی : جهت مقابله با تنشهای متفرقه در بتن پوششی و به منظور جذب تنشهای ناشی از افت و تغییر حرارت، میلگردهایی در دو جهت عمود بر هم و در قسمت بالایی تیر نواری T و روی بلوکها نصب می‌گردند، که میلگرد افت و حرارتی نامیده می‌شوند.
محدودیتها و ویژگیهای فنی سقف تیرچه و بلوک و اجزای آن
1) فاصله محور تا محور تیرچه‌ها نباید از 70 سانتیمتر بیشتر باشد.
2) بتن پوششی قسمت بالایی تیر ( بتن روی بلوک) نباید از 5 سانتیمتر، یا فاصله محور به محور تیرچه‌ها کمتر باشد.
3) عرض تیرچه نباید از 10 سانتیمتر کوچکتر باشد و همچنین نباید از برابر ضخامت کل سقف کمتر باشد.
4) حداقل فاصله دو بلوک دو طرف یک تیرچه ، پس از نصب نباید کمتر از 5/6 سانتیمتر باشد.
5) ضخامت سقف برای تیرهای با تیکه‌گاه ساده نباید از دهانه کمتر باشد. در مورد تیرهای یکسره (تکیه‌گاههای گیردار) نسبت ضخامت به دهانه، به کاهش می‌یابد. در سقفهایی که مسئله خیز مطرح نباشد، این مقدار تا دهانه نیز کاهش می‌یابد.
6) حداکثر دهانه مورد پوشش سقف ( در جهت طول تیرچه پیش ساخته خرپایی) با تیرچه‌های منفرد، نباید از 8 متر بیشتر شود. توصیه می‌شود برای اطمینان بیشتر، دهانه مورد پوشش، بیشتر از 7 متر نباشد و در صورت وجود سربارهای زیاد، و یا دهانه بیش از هفت متر، از تیرچه‌های مضاعف استفاده شود.
حال به توضیح ویژگیهای هر یک از اجزای تشکیل‌دهنده سقف، یعنی تیرچه پیش‌ساخته، بلوک، میلگردهای افت و حرارتی و بتن پوششی می‌پردازیم.
1. ویژگیها و مشخصات فنی تیرچه پیش ساخته خرپایی : پاره‌ای از محدودیتها و ویژگیهای فنی سقف تیرچه و بلوک که در بالا گفته شد شامل تیرچه پیش ساخته نیز می‌شود. در زیر، ویژگیهای مهم اجزای تشکیل دهنده خود تیرچه، مورد بحث قرار می‌گیرد. همان گونه که پیشتر توضیح داده شد، تیرچه پیش‌ساخته خرپایی از قسمتهای زیر تشکیل می‌یابد:
1-1 عضو کششی
1-2 میلگردهای عرضی
1-3 میلگرد بالایی
1-4 بتن پاشنه
1-1 عضو کششی : حداقل تعداد میلگرد کششی دو عدد بوده و سطح مقطع میلگردهای کششی از طریق محاسبه تعیین می‌شود. در هر صورت، سطح مقطع میلگرد کششی برای فولاد نرم، از 0025/0 و برای فولاد نیم‌سخت و سخت، از 0015/0 برابر سطح مقطع جان تیر نباید کمتر باشد. توصیه می‌شود قطر میلگرد کششی از 8 میلیمتر کمتر و از 16 میلیمتر بیشتر نباشد. در مورد تیرچه‌هایی که ضخامت بتن پاشنه آنها 5/5 سانتیمتر یا بیشتر باشد، می‌توان حداکثر قطر میله‌گرد کششی را به 20 میلیمتر افزایش داد. برای صرفه‌جویی در مصرف فولاد و پیوستگی بهتر آن با بتن، معمولاً از میلگرد آجدار، به عنوان عضو کششی استفاده می‌شود. حداکثر سطح مقطع ملگردهای کششی، بستگی به نوع فولاد و بتن مصرفی دارد و نباید از مقادیر مندرج در جدول زیر بیشتر شود. توصیه می‌شود سطح مقطع میلگردهای کششی، از 5/2 % سطح مقطع جان تیر بیشتر نشود. برای صرفه‌جویی در مصرف فولاد، در تولید خرپا از فولاد نوع نیم‌سخت و سخت استفاده شود. برای استفاده اقتصادی‌تر از فولادهای گرم نورد شده، می‌توان حد کشسانی(=ارتجاعی) آنها را به وسیله تغییر شکل دادن بطور سرد، افزایش داد.
جزئیات اجرای سقفهای تیرچه و بلوک
1-تکیه‌گاه‌های موقت اجرایی: بطور کلی به محض اینکه تیرچه‌ها و بلوکهای انتهایی بین دو تکیه‌گاه اصلی قرار گرفتند، شمع‌بندی و قالب‌بندی بوسیله چهار تراشهای عمود بر جهت تیرچه که در مورد تیرچه‌های پیش‌ساخته خرپایی، فاصله آنها از همدیگر، 1 تا 20/1 متر است، انجام می‌شود. موقع شمع‌بندی، خیز مناسبی برابر دهانه به طرف بالا در نظر گرفته می‌شود تا پس از بارگذاری خیز منفی اولیه حذف شده و سقف مسطح گردد.
بطورکلی، چهار تراشها و شمع‌ها باید طوری نصب شوند که بتوانند در مقابل نیروهای وارده مقاومت نمایند؛ آنها را باید طبق اصول و قواعد مربوط به آن، به یکدیگر متصل کرد.
در اجرای تکیه‌گاههای موقت و جمع‌آوری آنها، نکته‌های زیر باید رعایت گردند:
الف) در صورتی که شمعها روی زمین تکیه داشته باشند، باید مطمئن بود که زمین زیر شمع، به علت دستی بودن خاک یا جذب رطوبت بعدی، نشست نکند. بطور کلی، در صورت سست بودن زمین، باید با افزایش سطح تکیه‌گاه شمعها و جلوگیری از نمناک شدن زمین، از نشست جلوگیری کرد.
ب) چنانچه تکیه‌گاه شمعها، سقف طبقه زیرین باشد، باید وزن شمعبندی و سقف مورد احداث به منزله سربار سقف زیرین در نظر گرفته شده و با توجه به عمر بتن سقف زیرین، تقویت لازم برای آن پیش‌بینی گردد. در غیر اینصورت، سقف زیرین تحمل سربار وارده را ننموده و این امر باعث آسیب‌دیدن آن خواهد شد.
ج) در جمع‌آوری تکیه‌گاههای موقت نیز باید از حصول مقاومت کافی سقف مورد نظر، جهت تحمل وزن خود و سربارهای وارده از جمله شمعهای مربوط به سقف بالاتر، اطمینان حاصل کرد.
جهت اطلاع از جزئیات اجرا و جمع‌آوری تکیه‌گاههای موقت، به نشریه شماره 55 دفتر تحقیقات و معیارهای فنی سازمان برنامه و بودجه به نام مشخصات فنی عمومی کارهای ساختمانی مراجعه شود.
2-کلاف میانی (Tie Beam) : برای جلوگیری از پیچش تیرهای T ، و برای توزیع یکنواخت بار روی سقف تیرچه و بلوک، و همچنین در محلهایی که بار منفرد موجود باشد، کلاف میانی بتنی که جهت آن عمود بر جهت تیرچه‌هاست، در سقف تعبیه می‌شود. حداقل عرض کلاف میانی، برابر عرض بتن پاشنه تیرچه و ارتفاع آن برابر ارتفاع سقف خواهد بود.
در صورتی که بار زنده سقف، کمتر از 350 کیلوگرم بر مترمربع، و طول دهانه بیشتر از 4 متر باشد، یک کلاف میانی در سقف تعبیه می‌شود. حداقل سطح مقطع آهنهای طولی آن باید برابر نصف مقادیر میلگرد کششی تیرچه‌ها باشد. برای دهانه کمتر از 4 متر و بار زنده سقف کمتر از 350 کیلوگرم بر مترمربع، به کلاف میانی نیازینیست.
در مورد بار زنده بیشتر از 350 کیلوگرم بر مترمربع و دهانه 4 تا 7 متر، دو کلاف میانی، و برای دهانه بیشتر از 7 متر، سه کلاف میانی اجرا می شوند. حداقل سطح مقطع میلگردهای طولی آن برابر سطح مقطع میلگردهای کششی تیرچه خواهد بود.
میلگردهای کلاف میانی در بالا و پائین تعبیه می‌شوند و حداقل قطر میله‌گرد در مورد میلگرد آجدار 6 میلیمتر، و در مورد میلگرد ساده 8 میلیمتر است. در صورتی که بار منفرد سبک روی سقف موجود باشد، باید توسط کلافهای میانی مناسب، بار منفرد وارده را روی تیرهای T شکل پخش نمود.
3-تعبیه سوراخ(بازشو) در سقف: در صورتی که عرض سوراخ از فاصله بین دو تیرچه مجاور کوچکتر باشد، کافی است که پیش از بتن‌ریزی، دال بالایی، در محل سوراخ جعبه‌ای چوبی قرار داده و دور آن بتن ریخته شود و پس از گرفتن بتن، قالب را خارج نمایند. چنانچه عرض سوراخ از فاصله بین دو تیرچه بیشتر باشد، ، تیرچه‌های مجاور آن را بصورت مضاعف اجرا کرده و لبه‌های بازشو را بوسیله تیرچه‌های کوتاهتر و میلگرد تقویتی می‌پوشانند. سرانجام در صورتی که مقطع مرکب تیرچه‌های مضاعف برای تحمل بارگذاری مربوط ضعیف باشد، بوسیله تیرهای کمکی که به تیرهای اصلی تکیه داشته باشند، محل بازشو تعبیه می‌گردد.
4-جزئیات اجرای تیغه روی سقف تیرچه و بلوک : در صورتی که تیغه در امتداد تیرچه‌ها واقع گردد، توصیه می‌شود که در زیر تیغه تیرچه‌های مضاعف با کنترل محاسباتی اجرا گردد. در مورد تیغه‌های عمود بر امتداد تیرچه‌هاریال مطابق آیین‌نامه وزن آنها بصورت بار گسترده در محاسبه لنگر خمشی تیرچه‌ها منظور می‌شود.
5-سقفهای طره‌‌ای(کنسول) : سقف تیرچه و بلوک طره‌ای را می‌توان به دو صورت اجرا کرد. در حالت اول، تنها تیرهای اصلی(بتنی یا فلزی) بصورت طره است و دو انتهای تیرچه بر این تیرهای طره‌ای قرار دارند. در این صورت، تیرچه با تیرچه سقفهای معمولی فرقی ندارد و مسائل محاسبه و اجرای آن وجه تمایزی نخواهد داشت. در حالت دوم، تیرچه‌ها معمولاً بصورت یکسره است و آن قسمت که در خارج تکیه‌گاه واقع است، به شکل طره عمل می‌کند. در این حالت، اولاً لازم است که کلاف لبه در انتهای سقف طره‌ای اجرا شود؛ ثانیاً برخلاف سقف معمولی، در اینجا لنگ وارده منفی بوده و در نتیجه ناحیه کششی مقطع تیر T در بال، و ناحیه فشاری در جان تیر قرار خواهد داشت. بنابراین، باید آرماتورهای کششی در بال قرار داده شده و همچنین کنترل گردد که تنش فشاری بتن جان تیر، بیشتر از تنش مجاز آن نباشد. چنانچه این تنش بیشتر از مقدار مجاز باشد، می‌توان برحسب مورد، یک یا چند بلوک مجاور تکیه‌گاه را حذف کرد و پس از قالب‌بندی لازم بتن‌ریزی نمود. لازم است یادآوری شود که نسبت ضخامت سقف طره‌ای به طول آزاد آن، نباید کمتر از باشد.
طول مهاری میلگرد طره به نوع میلگرد و نوع بتن و سطح تماس آنها بستگی دارد و توصیه می‌شود برای میگرد با قطر کمتر از 18 میلیمتر دست کم، 5/1 متر باشد. لازم است یادآوری شود که طول مهاری از نقطه‌ای که از نظر محاسباتی انتهای میلگرد باشد، به حساب می‌آید.
6-سقف‌های شیب‌دار با تیرچه و بلوک: تیرریزی سقفهای شیب‌دار به دو طریق می‌تواند انجام شود. در حالت اول، تیرچه‌ها در امتداد شیب قرار می‌گیرند و در حالت دوم عمود بر امتداد شیب. چنانچه تیرچه‌ها در امتداد شیب باشند تحت اثر خمش ساده و نیروی محوری قرار خواهند گرفت، و اگر عمود بر امتداد شیب باشند خمش آنها بصورت دو محوری، یا به عبارت دیگر، خمش مرکب خواهد بود. آنچه که در عمل اهیمت دارد، نحوه اتصال تیرچه به تکیه‌گاه است که در زیر، چند نمونه از جزئیات اتصالهای ممکن آورده می‌شود( برای آگاهی از جزئیات بیشتر، به فصل دوم مراجعه شود).
7-ترمیم و تقویت فولاد بر شی در محل تکیه‌گاه: در صورتی که میلگرد عرضی تیرچه خریداری شده، از مقدار لازم برای تحمل نیروی برشی محاسباتی کمتر باشد، لازم است که از میلگردهای عرضی بای تقویت تیرچه استفاده شود. سطح مقطع این میلگردها با محاسبه تعیین می گردند.
8-اجرای سقف با تیرچه‌های مضاعف: به علت محدودیت سطح مقطع فولاد کششی و تنش برشی در تیرچه‌های خرپایی، برای سقفهای با سربار زیاد و دهانه‌های بزرگ، می‌توان سقف را با تیرچه‌های مضاعف اجرا نمود. محاسبات و محدودیت‌های اجرایی سقف با تیرچه‌های مضاعف مانند سقفهای با تیرچه‌های منفرد است.
برای تعیین سطح مقطع میلگردهای کششی تیرچه‌های مضاعف می‌توان از جدولهای پیوست که برای تیرچه‌های منفرد تنظیم گردیده، استفاده نمود.
تیرچه و بلوک
سقف تیرچه و بلوک از انواع سقفهای با پشت‌بند(نواری) است که با استفاده توأم از دو روش پیش‌ساختگی و بتن‌ریزی، در محل ساخته می‌شود. در این روش، قالب زیرین بکلی حذف و فقط به نصب چند ردیف شمع اکتفا می‌شود. ایستایی لازم برای تحمل بارهای زمان اجراء، توسط شبکه‌های پیش ساخته آرماتور و یا تیرچه‌های پیش‌تنیده، تأمین می‌شود. شکل پاشنه بتنی تیرچه طوری است که تکیه‌گاه کافی و مناسبی را برای نصب بلوکها(قالبهای همیشگی) فراهم می‌کند.
تیرچه‌ها در دو نوع خرپایی و پیش‌تنیده تولید می‌شوند. در کارگاه پس از قرار دادن آنها در فواصل معین و شمع‌بندی زیر تیرچه‌ها، بلوکها بین تیرچه‌های مجاور قرار داده می‌شوند و سپس آرماتورهای حرارتی نصب و بتن‌ریزی انجام می‌شود، بطوریکه حداقل ضخامت بتن روی بلوکها، از 5 سانتیمتر یا فاصله محور به محور تیرچه‌ها کمتر نباشد. سرعت اجرای این نوع سقف نسبتاً زیاد است و هزینه‌های مربوط به قالب‌بندی، بتن‌ریزی و کارهای وقت‌گیر کارگاهی، به حداقل ممکن تقلیل می‌یابد.

مراحل اجرای سقف تیرچه و بلوک به شرح زیر است:
1-حمل و انبار کردن مصالح تشکیل‌دهنده سقف.
2-نصب تیرچه‌ها
3-نصب تکیه‌گاه‌های موقت(شمع‌بندی)
4-نصب بلوکها
5-آرماتوربندی
6-تکمیل قالب‌بندی
7-بازدید سقف و آماده‌سازی آن برای بتن‌ریزی
8-ساخت بتن
9-انتقال بتن
10-بتن‌ریزی و متراکم کردن آن
11-پرداخت سطح بتن
12-عمل‌آوری بتن ...