ارسال‌کننده : علی در : 95/5/29 5:0 صبح
کارآموزی در دفتر دادگاه عمومی تحت فایل ورد (word) دارای 178 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد کارآموزی در دفتر دادگاه عمومی تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
فصل اول
نام مرجع کارآموزی : دفتر کرج شعبه 13 دادگاه عمومی
مساله مطروحه مربوط به : دفتر دادگاه بدوی
نام و مساله مورد کارآموزی : ثبت دادخواست و تکمیل آن و صدور قرارداد دادخواست توسط مدیر دادگاه .
شماره پرونده : 83/48ع/13
طرح و نتایج حاصله از پرونده و اقدامات جاری : خواهان مریم دادخواستی به خواسته مطالبه مهریه به طرفیت خوانده رحمان به دادگاه تقدیم نموده و دادگاه د ر خصوص دعوی خواهان با توجه به دادخواست تقدیمی و مندرجات آن و اینکه خوانده عندالمطالبه ملزم به پرداخت مهریه بوده و دلیلی بر عدم پرداخت ارائه ننموده است مستنداً به مواد 198 قانون آئین دادرسی مدنی و مواد 1119 و 1120 و 1121 قانون مدنی خوانده را به پرداخت مهریه مقرر در عقدنامه محکوم نمود آقای رضا در دادخواستی تقاضای اعسار از هزینه دادرسی و پرداخت نقدی محکوم به را نموده است دادگاه با توجه به دادخواست نامبرده و اظهارات وی مبنی بر اینکه از پرسنل سپاه می باشد و غیر از یک منزل مسکونی و یک ماشین دارایی دیگری ندارد و این اظهارات مورد تائید شهود وی قرار گرفته و خوانده دلیلی بر ملائت خواهان ارائه ننموده است مستنداً به مواد 502 و 505 و 506 قانون آئین دادرسی مدنی حکم به اعسار وی از هزینه دادرسی و پرداخت نقدی محکوم به تقسیط آن به اقساط ماهانه 60 هزارز تومان صادر نمود. در ضمن آقای رضا در این پرونده دادخواست دیگری به خواسته ابطال اجراییه به طرفیت خانم مریم به دادگاه تقدیم نمود که به دلیل عدم شناسایی خواهان در محل و نامعلوم بودن محل اقامت وی بر دادگاه دفتر به موجب ماده 56 قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد دادخواست وی را صادر نمود.
شماره پرونده: 83/24ع/13
طرح و نتایج حاصله از پرونده و اقدامات جاری : خواهان احمد دادخواستی به خواسته صدور قرار تأمین خواسته به طرفیت خوانده اصغر به دادگاه تقدیم نموده است در تاریخ 22/1/83 اخطار رفع نقصی برای خواهان فرستاده شد که ظرف 5 روز رونوشت مدارک استنادی خود را به تعداد خواندگان بعلاوه یک نسخه به انضمام اضل مدارک به دفتر دادگاه تقدیم نماید و چون خواهان در مهلت مقرر قانونی مبادرت به تکمیل پرونده ننموده است طبق ماده 85 قانون آیین دادرسی مدنی دفتر قرار رد دادخواست نامبرده را صادر نمود. مقرر شد ظرف 10 روز پس از ابلاغ اعتراض در همین دادگاه می باشد.
نتیجه گیری و تجربیات کارآموز : در مورد هر دادخواست پس از الصاق تمبر قانونی و پرداخت هزینه دادرسی و ثبت در واحد رایانه توسط معاونت قضایی به یکی از شعب حقوقی ارجاع می گردد. مدیر دفتر دادگاه پس از وصول دادخواست تاریخ تسلیم را قید می کند تاریخ رسید دادخواست به دفتر تاریخ اقامه دعوی است سپس د ادخواست را از نظر پرداخت هزینه دادرسی و هزینه های لازم دیگر ورعایت موارد قانونی و منظمات آن بررسی نموده در صورت ناقص بودن دادخواست اگر نقص از نظر همان دادگاه است و در صورت ناقص بودن از جهات دیگر اخطار رفع نقصی برای خواهان می فرستد در صورتی که خواهان ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ رفع نقص ننماید مدیر دفتر قرار رد دادخواست صادر می نماید که این قرار هم ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در همان دادگاه است.
مهر شعبه امضای سرپرست
گزارش شماره 2
نام مرجع کارآموزی : دفتر شعبه 13 دادگاه عمومی
نام و سرپرست : آقای حسینی مدیر دفتر شعبه
مساله مطروحه مربوط به : دفتر دادگاه بدوی
نام و مساله مورد کارآموزی : انواع اوراق قضایی
پس از تکمیل پرونده مدیر دفتر پرونده را به دادگاه می فرستد دادگاه در صورت کامل بودن پرونده آن را با دستور تعیین وقت به دفتر اعاده می نماید. مدیر دفتر دو نوع وقت در مورد هر پرونده تعیین می نماید : 1- وقت رسیدگی معین و مقرر وقتی است که دادرس به دعوی رسیدگی نموده در صورت آماده بودن پرونده رای مقتضی صادر وگرنه وقت رسیدگی دیگری تعیین می گردد. 2- وقت احتیاطی: در صورتی که پرونده آماده برای صدور رأی نباشد و استعلامی باید از ثبت شود یا شهود باید شهادت دهند یا هزینه کارشناسی باید پرداخت با قرار اجرا شود وقت احتیاطی تعیین می شود و این وقت به طرفین ابلاغ نمی شود و منظور از وقت احتیاطی این است که تا انجام اقدامات مورد نظر دادگاه و فراهم آمدن مقدمات کار نظارت دفتر بر پرونده باقی بماند و پرونده از جریان رسیدگی خارج نشود. 3- خارج از نوبت که به دستور قانون یا مقامات ذیصلاح بدون رعای نوبت دفتر اوقات تعیین می شود.
مدیر دفتر اوراق قضایی را صادر و دریافت و برای ابلاغ ارسال و بر نحوه ابلاغ نظارت می نماید. اوراق قضایی هر کدام جزئی از محتویات پرونده را تشکیل می دهند و عبارتند از :
1- دادخواست : فرم چاپی مخصوص و مهمترین برگ قضایی است که بوسیله آن خواهان به طرفیت خوانده اقامه دعوی یا خواسته ای را نزد مرجع قضایی صالح مطرح می نماید.
2- اظهارنامه : اوراقی که هر کس قبل از تقدیم دادخواست می تواند حق خود را به وسیله آن از دیگری مطالبه نماید.
3- اخطاریه : دعوتنامه ای است که بوسیله آن طرفیت دعوی گواهان و سایر اشخاصی که حضورشان در دادگاه لازم است دعوت می شوند و در آن نام و نام خانوادگی محل اقامت اخطار شونده وقت حضور تاریخ حضور علت حضور قید می شود.
4- احضاریه : ورقه ای است رسمی که در آن قاضی به حضور کسی اعم از متعم مطلع به دادگاه امر می نماید.
5- برگ جلب : ورقه ای است رسمی که بوسیله آن متهم جلب می شود.
مهر شعبه امضاء سرپرست
گزارش شماره 3
نام مرجع کارآموزی : دفتر شعبه 13 دادگاه عمومی
نام و سرپرست : آقای حسینی مدیر دفتر شعبه مساله مطروحه مربوط به : دفتر دادگاه بدوی
نام و مساله مورد کارآموزی : تهیه آمار و انواع دفاتر دادگاه
پس از صدور رأی لازم است رأی در دفتر آمار دادگاه ثبت و پرونده از آمار پرونده های جریانی کسر گردد مرید دفتر بر آمار ماهانه شعبه نظارت می نماید سپس رأی پاکنویس شده و رونوشت آن برای ابلاغ به طرفین به داحد ابلاغ ارسال گردد. مدیر دفتر همچنین اجرای قرارهای تأمین دلیل معاینه محل و ... را حسب دستور دادگاه به عهده دارد. همچنین طرفیت و وکلای آنها حق دارند پرونده را در دفتر دادگاه ملاحظه نموده و با اجازه ریاست شعبه و ارائه کارت شناسایی از اوراق آن رونوشت بگیرند مدیر دفتر پرونده را با نظارت خود در اختیار آنها قرار می دهد مدیر دفتر و کارمندان دفتری باید c 7 یند که اوراقی از پرونده خارج نشود و ترتیب اوراق پرونده به هم نخورد. در مورد اوراقی که دادگاه در انجام وظایف خود از مراجع رسمی مطالبه کرده است طرفین فقط می توانند آن را ملاحظه نمایند و حق تهیه رونوشت از آن را ندارند خصوصاً در مورد اسناد طبقه بندی شده.
پاسخ به مکاتبات ارگانهای مخلتف از وظایف دیگر مدیر دفتر دادگاه می باشد و او ناظر بر شیوه عملکرد کادر اداری دادگاه اعم از : بایگان ثبات و منشی دادگاه است. نگهداری دفاتر وظیفه دیگر مدیر دفتر دادگاه می باشد و مندرجات دفاتر بیانگر شیوه کار دفتر دادگاه است عمده ترین دفاتری که دفتر دادگاه بایدنگهداری نماید عبارتند از :
1- دفتر دادخواست : دفتر ثبت دادخواست مخصوص ثبت دادخواست است که در آن شماره
ثبت و تاریخ ثبت و شماره ثبت کل نام خواهان نام خوانده و خواسته مرجع ارسال کننده و نتیجه اقدام نوشته می شود. اگر در مورد پرونده قرار و اخطار رفع نقص نیز صادر شود در این دفتر نوشته می شود.
2- دفتر اندیکاتور : این دفتر مخصوص نامه های وارده و صادره دادگاه است و در این دفتر شماره ثبت نامه ، تاریخ ثبت فرستنده نامه، شماره ارسال و شماره پرونده ای که نامه ها وارد آن می شود ثبت می شود.
4- دفتر تعیین وقت : در این دفتر برای پرونده ها وقت رسیدگی تعیین یا وقت رسیدگی تجدید یا حسب دستور دادگاه وقت احتیاطی تعیین می شود.
5- دفتر ثبت دادنامه : در این دفتر آراء صادر به ترتیب ثبت می شود شماره این دفتر شماره دادنامه می باشد و در آن تاریخ صدور رأی شماره پرونده نام اصحاب دعوی موضوع دعوی مفاد رأی ذکر می شود.
6- دفتر ثبت لوایح : در این دفتر لوایحی که اصحاب دعوی و وکلای آنها کارشناسان و سایر اشخاص ذیربط تقدیم می نمایند ثبت و شماره ثبت به تقدیم کننده داده می شود در این دفتر شماره ثبت لایحه دهنده موضوع لایحه و پرونده مربوطه قید می گردد.
7- دفتر ثبت تجدید نظر خواهی : تجدید نظرخواهی در این دفتر ثبت می شود در این دفتر تاریخ تجدید نظرخواهی نام اصحاب دعوا شماره دادنامه تجدید نظرخواسته و نتیجه آن ذکر می گردد. در حال حاضر دفتر ثبت دادخواست برای این منظور استفاده می گردد همچنین فرجام خواهی نیز در همین دفتر ثبت می گردد.
مهر شعبه امضای سرپرست
«اصطلاحات»
1- دادنامه : ورقه ای است چاپی که احکام و قرارهای دادگاه در آن تایپ می شود.
2- اجراییه : ورقه ای که در آن نام و نام خانوادگی محل اقامت محکوم له و محکوم علیه مشخصات حکم و موضوع آن و پرداخت حق الاجرا توسط محکوم علیه قید شده به امضاء دادرس مدیر دفتر و مهر شعبه می رسد.
3- واخواست نامه : ورقه ای است که به موجب آن دارنده سفته در صورت عدم پرداخت وجه آن در سررسید ظرف 10 روز از تاریخ وعده اعتراض می نماید.
مدیر دفتر نسخه ثانی دادخواست و ضمایم را برای خوانده فرستاده و طرفین را برای جلسه رسیدگی دعوت می نماید و اقدامات لازم جهت تکمیل پرونده تا صدور رأی را انجام می دهد. در اول وقت اداری هر روز از روزی دفتر تعیین وقت پرونده هایی که برای آن روز تعیین وقت شده را به دادگاه می فرستد. هر گاه پس از جلسه رسیدگی یکی از قرارهای اعدادی از قبیل استماع شهادت شهود کارشناسی تحقیق و نماینده محلی (که پرونده را برای وقت رسیدگی و صدور رأی آماده می نماید(صادر یا دستور اداری اعم از مطالبه پرونده دیگر استعلام موضوع از مراجع رسمی صادر شود مدیر دفتر دستور اجرای آن را به کارمندان دفتری داده و بر انجام صحیح آن نظارت می نماید. در صورتی که دادگاه چند قرار را با هم صادر نماید مثلاً قرار تحقیق محلی و کارشناسی مدیر دفتر کلیه اقدامات مربوط به هر یک از قرارها را تا جایی که با هم منافات ندارد انجام مید هد مثلاً در صورت صدور قرار کارشناسی چون اجرای این قرار مستلزم پرداخت هزینه کارشناسی است ابتدا وقت احتیاطی جهت بررسی این موضوع تعیین و پس از احراز پرداخت آن وقت رسیدگی تعیین می نماد.
مهر شعبه امضای سرپرست
گزارش شماره 4
فصل دوم
1- دادخواست تمکین و اعسار از پرداخت هزینه دادرسی از ناحیه علیرضا عطری
2- دادخواست مطالبه نفقه معوقه ازناحیه وکیل اکرم معصومی
کلاسه : 83/13/2035 خواسته : تمکین
خواهان : علیرضا عطری خوانده : اکرم معصومی
مرجع رسیدگی : دادگاه عمومی حقوقی کرج شعبه 13
وکیل : مریم بی پروان
شرح دادخواست : پرونده مذکور دارای 2 دادخواست می باشد که دادخواست اولیه را خواهان پرونده علیرضا عطری جهت تمکین از ناحیه زوجه تنظیم می نماید. پس از تنظیم دادخواست که به وکالتنامه وکیل الصاق تمبر مالیاتی فتوکپی مصدق عقدنامه و شناسنامه استشهادیه محل مبنی بر عدم تمکن مالی جهت اعشار از هزینه دادرسی نیز می باشد با ارجاع از ناحیه معاونت محترم دادگستری به شعبه سیزدهم ارجاع می شود. پس از ثبت و تقدیم دادخواست به نظر رئیس شعبه رسیده تا دستور تعیین دقت و نهایتاً اخطاریه به طرفین ابلاغ گردد.
رأی دادگاه در خصوص تقدیم دادخواست اولیه از ناحیه خواهان آقای علیرضا عطری .
دادگاه دعوی به کیفیت مطروحه از ناحیه خواهان را فاقد قابلیت استماع دانسته و به رد آن اظهار می نماید. رأی صادره حضوری و ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در محاکم تجدید نظر استان تهران می باشد.
«قرار رد دعوا »
2- دادخواست مطالبه نفقه معوقه و اعسار از پرداخت هزینه دادرسی از ناحیه وکیل اکرم معصومی.
شرح لایحه از ناحیه وکیل اکرم معصومی : مطالبه نفقه معوقه و الزام خوانده (علیرضا عطری) به پرداخت نفقه به مبلغ مقرم 500000 ریال به استناد مواد (1106- 1107) ق.م و نظر به اینکه به مجرد عقد زن مستحق دریافت نفقه است و حق حبس از ناحیه زوجه مسقط حق دریافت نفقه نمی باشد که رأی (قرار) صادره از شعبه 13 به شماره نیز مثبت این ادعاست.
جلسه دادرسی :
در جلسه مورخ 16/8/83 دادگاه تشکیل و طرفین دعوا حضور ندارند لایحه ای از وکیل خواهان (اکرم معصومی) واصل شد. که جهت اعسار از پرداخت هزینه دادرسی به قرار استماع شهادت شهود از دادگاه تقاضا نمود لذا دادگاه وقت رسیدگی دیگری تعیین و با اخطاریه و ابلاغ آن به طرفین دعوت شوند، خوانده نیز دعوت تا احیاناً از خود دفاع کند.
در تاریخ 14/10/83 جلسه دادگاه تشکیل و جملگی طرفین حضور دارند وکیل خواهان خواسته خود را 800000 تومان اعلام و نسبت به ابطال تمبر هزینه دادرسی نیز اقدام می نماید و نفقه معوقه از تاریخ 17/2/82 لغایت تاریخ صدور حکم برای هر ماه 30000 تومان اعلام و خوانده اعلام نمود که قبول دارم.
گردشکار : خواهان (اکرم معصومی) دادخواستی با خواسته فوق (مطالبه نفقه معوقه)
بطرفیت خوانده بالا (علیرضا عطری) تقدیم که پس از ارجاع به این شعبه و ثبت به کلاسه و جری تشریفات قانونی در رفت به تصدی رئیس شعبه 13 تشکیل و با توجه به محتویات پرونده ختم رسیدگی را اعلام و مبادرت به صدور رأی می نماید.
اعلام ختم دادرسی و صدور «رأی» :
ادعای خواهان اکرم معصومی به وکالت مریم بی پروا و به طرفیت علیرضا عطری بخواسته مطالبه نفقه معوقه از تاریخ 17/2/82 لغایت صدور حکم از قرار هر ماهی 50000 تومان و تقلیل به ماهی 30000 جمعاً 800000 تومان می باشد خوانده ادعای خواهان را قبول داشته، دعوی تا سقف 597000 را وارد تشخیص و مستند به مواد (1106-1107) ق.م. و مواد 198- 502-503-519 ق.آ.د.م. حکم به محکومیت خوانده به پرداخت 597000 بابت اصل خواسته و مبلغ 90550 ریال بابت هزینه دادرسی و پرداخت حق الوکاله وکیل طبق تعرفه قانونی در حق خواهان صادر و اعلام می دارد.
و در خصوص مازاد بر محکوم به عنایت به مراتب مذکور و عدم استحقاق خواهان مستند به 197 قانون اخیر الذکر حکم به بطلان صادر و در خصوص ادعای اعسار با عنایت به استرداد درخواست آن مستند به بند ب.م 107 ق.آد.م قرار در دعوا صادر و اعلام می شود. رأی صادره حضوری و ظرف 20 روز قابل اعتراض در دادگاه تجدید نظر استان تهران می باشد.
نظریه کارآموز : با نگرش به مجموع محتویات و مندرجات پرونده و دقت در رعایت تشریفات دادرسی و دفتری و رسیدگی ماهوی دادگاه ایراد و اشکالی متصور نبوده لذا رأی صادره مطابق موازین صادر و امر به اجرای آن داده شده است.
مهر شعبه امضاء سرپرست
گزارش شماره 5
مطالبه وجه چک
مرجع رسیدگی : شعبه 13 دادگاه عمومی حقوقی کرج
پرونه کلاسه : 83/13/201 وکیل : حمیدرضا کریمی
خواهان : فتح اله امیری خوانده : غلامرضا نجاری
خواسته : مطالبه وجه چک به شماره به مبلغ 5000000 تومان
شرح دادخواست : خواهان پرونده با معرفی وکیل دعوایی به خواسته فوق به طرفیت غلامرضا نجاری طرح می کند. دلایل و منضمات دادخواست تکمیل و وکیل پرونده با استناد به مواد 22-7-3 قانون صدور چک و 68 از ق.آ.د.م. و قاعده فقهی لاضرر و استناد به م 519 ق.آ.د.م. تقاضای رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده دعوا را نموده در ضمن پرداخت هزینه دادرسی و پرداخت حق الوکاله وکیل را از دادگاه خواستار است دادخواست پس از مراحل قانونی در این شعبه ثبت و دقت رسیدگی تعیین لذا اخطاریه به طرفین ابلاغ می شود ارسال لایحه از وکیل خواهان به دادگاه مبنی بر صدور حکم بر محکومیت خوانده و موجبات احقاق حق موکل را از دادگاه طی مراحل قانونی تقاضا دارد، آدرس وکیل خواهان و خوانده پرونده نیز تغییر ولی به دفتر دادگاه اعلام می شود تا اخطاریه های بعدی به آدرس جدید نامبردگان ابلاغ شود و نیز دفاعیات خوانده مبنی بر اینکه چک مورد نظر از بابت تضمین در خصوص معامله می باشد با خواهان دعوا بوده و خودش نقشی در اصل معامله نداشته است. وکیل پرونده از اقرار صریح خوانده به ضررش استفاده کرده و تقاضای محکومیت وی را نموده است.
گردشکاری : خواهان دادخواستی به خواسته مطالبه وجه و بطرفیت خوانده پرونده با وکالت حمیدرضا کریمی طرح می کند که پس از ارجاع پرونده به شعبه 13 و ثبت به کلاسه 13183/201 و انجام تشریفات قانونی و تعیین وقت رسیدگی و تشکیل جلسات دادگاه با حضور اصحاب دعوا و یا ارسال لایحه از طرف وکیل خواهان و اقرار صریح خوانده دادگه نهایت ختم رسیدگی را اعلام و مبادرت به صدور رأی می نماید.
جلسه دادرسی :
در جلسه مورخ 8/7/83 لایحه ای از سوی وکیل خواهان تقدیم دادگاه می گردد، خوانده دعوا
اذعان نموده که چک بابت ضمانت بوده است و قرار بوده که استرداد شود که نشده است و لایحه مجدد وکیل پرونده در تاریخ 11/9/ 83 که تقدیم دادگاه با علام ختم دادرسی مبادرت به صدور رأی می نماید.
«رأی دادگاه » دادنامه شماره 305 ، مورخ 19/9/83 :
در خصوص دعوی خواهان با وکالت حمیدرضا کریمی و بطرفیت غلامرضا نجاری به خواسته مطالبه وجه چک به شماره 797944 به مبلغ 5000000 تومان و برگزاری جلسات مورخ 11/9/83 و 8/7/83 و اقرار صریح خوانده و دفاعیات وکیل پرونده از خواهان و محتویات پرونده و دفاعیات بلاوچه و بدون دلیل خوانده مبنی بر اینکه شهودی دارد ولی شهود خود را معرفی نمی نماید، دعوی خواهان را در خصوص اصل خواسته وارد دانسته و با استناد به مواد 519-503-502-198 ق.آ.د.م. حکم به محکومیت خوانده به مبلغ اصل چک و 95250 بابت هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل بر اساس تعرفه قانونی صادر و اعلام می نماید، این حکم حضوری و ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در محاکم تجدید نظر استان تهران می باشد.
نظریه کارآموز : بررسی مجموع محتویات و اوراق پرونده و مندرجات آن و دقت در رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی و استناد به مواد قانونی به رسیدگی شکلی و ماهوی اشکالی متصور نبوده لذا رأی صادره مطابق با موازین شرعی و قانونی می باشد.
مهر شعبه امضاء سرپرست
گزارش شماره 6
مطالبه نصف مهریه
شعبه رسیدگی کننده : شعبه 13 دادگاه عمومی و حقوقی کرج
شماره پرونده : 83/13/465
خواهان : مریم دولت خواه خوانده : صدراله آزری
خواسته : مطالبه نصف مهریه (تعداد 150 سکه بهارآزادی از 300 سکه) مقدم 12000000 تومان اعسار از هزینه دادرسی
شرح دادخواست : خواهان دادخواستی به خواسته فوق علیه خوانده دعوی طرح و تقدیم می نماید که پس از طی مراحل قانونی در شعبه فوق ثبت و تاریخ تقدیم آن به طرفین اعلام و اخطاریه در خصوص حضور و علت آن در این شعبه به طرفین ابلاغ می گردد. تاریخ رسیدگی اولین جلسه نیز اعلام می گردد.
جلسه دادرسی : در تاریخ 9/8/83 در وقت مقرر پرونده کلاسه تحت نظر بوده خواهان حضور ندارد ولی خوانده حاضر است، ملاحظه گردیده که در برگ ثانی اخطاریه ارسال برای خواهان ار مرجع مربوط اعاده نشده است لذا موجبات رسیدگی فراهم نیست لذا وقت احتیاطی تعیین و سابقه نتیجه ابلاغ اخطاریه مطالبه می گردد ولی در برگ دادخواست وقت رسیدگی نیز حضوراً به خواهان ابلاغ شده بود که نهایتاً دفتر وقت رسیدگی دیگری تعیین و به طرفین ابلاغ می نماید لذا در تاریخ 10/10/83 خواهان حاضر ولی علیرغم ابلاغ اخطاریه به خوانده حضور ندارد ولایحه ای نیز از وی و اصل نشده است ، لذا خواهان خواسته خود را که مطالبه نصف مهریه است اعلام می دارد همچنین اعسار از هزینه دادرسی که در صورت لزوم شهود خود را حاضر می کند و با صدور قرار استماع شهادت شهود از دادگاه دفتر وقت رسیدگی دیگری تعیین و به طرفین ابلاغ می نماید.
مجدداً در تاریخ 4/11/83 طرفین حاضر شهود نیز اظهارات خود را دال بر عدم تمکن مالی خوانده جهت پرداخت هزینه دادرسی بیان می نماید.
رأی دادگاه در خصوص دو یا قبول اعسار از پرداخت هزینه دادرسی.
در خصوص دعوای خواهان بطرفیت خوانده بخواسته اعسار از پرداخت هزینه دادرسی به مبلغ 235000 تومان با عنایت به دادخواست تقدیم و گواهی شهادت شهود و اقرار خوانده نیز ادعای خواهان را در خصوص عدم پرداخت هزینه دادرسی قبول دارد دادگاه دعوای خواهان را در این قسمت دارد و مستند به م 506 ق.ا.د.م حکم به قبول اعسار از پرداخت هزینه دارای صادر و اعلام می نماید حکم صادره حضوری و به لحاظ میزان آن قطعی است.
گردشکار : با دستور از رئیس شعبه دفتر جهت رسیدگی به اصل دعوا و ارجاع به نظر معاونت محترم قضایی پرونده را رسانده که باز هم به این شعبه ارجاع و مورد رسیدگی قرار می گیرد.
اخطاریه به خواهان و خوانده ابلاغ می شود و در تاریخ 1/2/84 جمله دادگاه تشکیل ولی خوانده دعوی حضور ندارد و لایحه ای جهت دفاع از خود ارسال ننموده است، خواهان اعلام می دارد که خواسته امر همان است که در دادخواست اعلام نموده است دادگاه مبادرت به صدور رأی و اعلام ختم دادرسی می نماید.
رأی دادگاه در ماهیت پرونده دادنامه شماره
در خصوص دعوی خواهان مریم دولت خواه بطرفیت خوانده صدراله اژدری به مطالبه نصف مهریه به مقدار 150 عدد سکه مقوم 12000000 تومان با عنایت م دادخواست تقدیمی و محتویات پرونده خوانده دفاع موجهی نداشته است دعوی خواهان را وارد تشخیص و با استناد به م 1082 ق.م. حکم به محکومیت خوانده به پرداخت و تحویل خواسته فوق را صادر و اعلام می نماید . بدیهی است اجرای احکام در هنگام اجرای حکم نسبت به وصول هزینه دادرسی از محکوم لها اقدام خواهد نمود. حکم صادر . حضوری و ظرف مدت 20 روز پس از ابلاغ در دادگاه های تجدید نظر استان تهران قابل اعتراض می باشد.
مهر شعبه امضاء سرپرست
گزارش شماره 7
مطالبه وجه چک
مرجع رسیدگی : شعبه 13 دادگاه عمومی حقوق کرج
کلاسه پرونده : 13184/470
خواهان : عباس کیوان فر خوانده : مرتضی حفاری
خواسته : تقاضای رسیدگی و محکومیت خوانده به مطالبه وجه چک و صدور قرار تأمین خواسته
شرح دادخواست : خواهان بر حسب مدارک یک فقره چک بلامحل به مبلغ 1350000 تومان از خوانده طلبکار است با مراجعه به بانک و عدم وصول آن مبادرت به گواهی عدم پرداخت آن می نماید.و با اعمال ماده 198- 515- 518 قرار تامین خواسته و توقیف اموال خوانده را از دادگاه تقاضامند است.
گردشکار : خواهان به شرح بالا دادخواستی به طرفیت خوانده به خواسته مطالبه وجه چک موجود طرح و تقدیم دادگاه می نماید که قرار ارجاع و ثبت در این شعبه به جریان می افتد دادگاه نیز با توجه به محتویات پرونده و مدارک موجود در خصوص خواسته خواهان قرار تامین خواسته صادر می نماید.
«قراردادگاه در خصوص قرار تامین خواسته »
با نظر به اینکه خواهان ضمن دادخواست تقاضای صدور قرار خواسته نموده و از طرفی نیز ارکان و شرایط درخواست فراهم است دادگاه با استناد به بند ج.م. 108 ق.آ.د.م. قرار تامین خواسته معادل مبلغ چک از اموال خوانده را صادر و اعلام می دارد، هزینه اجرای قرار بر عهده خواهان است، قرار پس از ابلاغ قابل اجراست و ظرف 10 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در این دادگاه می باشد.
جلسه دادرسی : در تاریخ 23/6/84 جلسه دادگاه تشکیل و پرونده کلاسه 1384/470 نظر می باشد خواهان حاضر ولی خوانده علیرضا ابلاغ اخطاریه حضور ندارد و لایحه ای از جانب وکیل و خواهان که خواسته خود را در دادخواست نوشته بود باز اعلام میدارد. لذا دادگاه با اعلام ختم دادرسی مبادرت به صدور رأی می نماید.
گردشگری : خواهان دادخواستی به خواسته مطالبه وجه چک طرح می نماید که پس از ارجاع از سوی معاونت دادگستری به این شعبه ارجاع از سوی معاونت دادگستری به این شعبه ارجاع می شود که پس از طی مراحل قانونی، تشکیل جلسات و محتویات و مندرجات پرونده نهایتاً دادگاه مبادرت به ختم دادرسی و صدور رأی می نماید.
دادنامه و شماره
در خصوص دعوی خواهان عباس کیوان فر به طرفیت مرتضی حفاری و نجواته مطالبه وجه چک موجود در دادخواست به میزان 1350000 تومان با احتساب هزینه دادرسی با عنایت به اینکه سررسید چک 30/6/84 بوده لذا دعوای نامبرده قابلیت استماع را نداشته و قرار در آن صادر می شود. قرار صادره حضوری و ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل تجید نظر در محاکم تجدیدنظر استان تهران می باشد.
نظریه کارآموز : از لحاظ شکلی چه در خصوص اخطاریه و ابلاغ آن به طرفین ووقت رسیدگی در خصوص پرونده مطروحه ایرادی متوجه مدیر دفتر در دادگاه نمی باشد. و از لحاظ ماهوی نیز با توجه به محتویا و مندرجات پرونده قرار رأی دادگاه براساس موازین قانونی و تیزبینی رئیس شعبه صادر شده است.
مهر شعبه امضاء سرپرست
گزارش شماره 8
خلع ید
مرجع رسیدگی کننده : شعبه 13 دادگاه عمومی حقوق کرج
پرونده کلاسه : 13184/97
خواهان : اصغر پرنیان
خوانده : خانعی زحمت کش- هوشنگ مهدوی- علی رفیعی- (و حبیب آمیرزاحسینی- مجتبی باقری وکیل خواندگان)
وکیل : علیرضا ملک پور- آیدین صادقی (وکیل خواهان)
خواسته : خلع ید نسبت به خواسته و صدور دستور موقت مبنی بر جلوگیری از عملیات ساختمانی و قلع و قمع بنای موجودی .
شرح دادخواست : وکیل خواهان در دادخواست تقدیمی اذعان دارند که موکل مطابق با سند رسمی شماره 251/0 14/11/53 دارای 3 دانگ مشاع از ] دانگ از یک قطعه 27 متری از پلاک 151 اصلی واقع در گوهردشت می باشد. بعلت مسافرت موکل به خارج از کشور خواندگان مهم موکل از قطعه مذکور را تصرف و مبادرت به عملیات ساختمانی نموده اند با جلب نظر کارشناس و استعلام از اداره ثبت اسناد املاک کرج و تحقیق در این مورد تقاضای محکومیت خواندگان به خلع ید از خواسته مذکور و بدواً تقاضای صدور دستور موقت را دارم و همچنین اجرای قرار قبل از ابلاغ مورد تقاضا است.
جلسه دادرسی : در تاریخ 29/3/84 در وقت مقرر جلسه دادگاه شعبه 13 در خصوص پرونده کلاسه 13184/79 خواهان حضور ندارد و از خواندگان فقط خوانده ردیف سوم حضور دارد و وکلای خواندگان ردیف (5-4) نیز حاضرند وکلای خواهان اعلام خواسته موکل خود را تقاضا دارند و وکلای خاندگان ردیف (5-4) اعلام می دارند که موکلین ما نه مالکیتی در ملک دارند و نه تصرفی، وکلای خواهان مجدداً اعلام می کنند چگونه پاسخ استعلام نیامده خواستار تجدید جلسه دادگاه هستند لذا وقت احتیای تعیین و پیرو سابقه استعلام به نظر دادگاه برسد.
گردشکار : خواهان دادخواستی با وکالت وکلای خود و به طرفیت خواندگان پرونده بخواسته خلع ید از آنها طرح می کند که پس از ارجاع به این شعبه و انجام تشریفات قانونی جلسات دادگاه تشکیل محتویات پرونده بررسی و مطالب طرفین صورت مجلس پاسخ استعلام ثبتی اعلام و اخطارها و رفع نواقص پرونده نیز رفع و ابلاغ می شود که دادگاه با اعلام ختم دادرسی مبادرت به صدور رأی می نماید.
رأی دادگاه :
در خصوص دعوی خواهان اصغر پرنیان با وکالت ملک پور- صادقی بطرفیت خواندگان پرونده 1- خانعلی- هوشنگ- علی- کیانوش با وکالت میرزا حسنی- باقری بخواسته دستور موقت و خلع ید مقوم به 11000000 ریال قلع و قمع بنای احداثی مقوم 3100000 ریال با عنایت به پاسخ استعلام ثبتی شخص دیگری غیر از خواهان مالک ملک متنازع فیه می باشد و مالکیت خواهان بر ملک مذکور محرز نیست و خلع ید نیز فرع بر اثبات مالکیت است لذا دادگاه دعوی خواهان را قابلیت استماع نداشته و مستنداً به رأی وحدت رویه 672-1/10/83 هیئت عمومی ایران عالی کشور قرار رد آنرا صادر می نماید قرار صادره حضوری و ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در دادگاه تجدید نظر
کلمات کلیدی :
ارسال‌کننده : علی در : 95/5/29 4:59 صبح
تحقیق مختصری درباره اقتصاد آموزش تحت فایل ورد (word) دارای 32 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد تحقیق مختصری درباره اقتصاد آموزش تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق مختصری درباره اقتصاد آموزش تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن تحقیق مختصری درباره اقتصاد آموزش تحت فایل ورد (word) :
بخشی از فهرست تحقیق مختصری درباره اقتصاد آموزش تحت فایل ورد (word)
. بررسی مسئله
2. تاریخ مختصر آموزش در ایران
3. عرضه و تقاضای آموزش
4. نرخ بازده سرمایه گذاری در آموزش
5. هزینه مالی آموزش و پرورش در ایران
6. مروری بر وضعیت مقاطع مختلف تحصیلی در ایران
7. افت تحصیلی
8. شاخصهای آموزشی
9. موانع بررسی میزان کارآیی مدارس غیرانتفاعی و دولتی
10. جمعیت و هزینه های آموزشی
11. مقایسه وضع آموزش در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه
12. تحلیل کارکردهای نظام آموزشی در ایران
13. نتیجه گیری و پیشنهادات
بررسی مسئله
از دیرباز تاکنون، توسعه یافتن مسئله اصلی کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته بوده است. آنچه مسلم است، دو منبع طبیعی و انسانی عناصر اصلی موجد توسعه اقتصادی و اجتماعی هستند و ترکیب و تناسب مطلوب آنها، توسعه به بار می آورد. لیکن، هدایت منابع طبیعی بوسیله منابع انسانی میسر است. در اینجا، کمیت و کیفیت منابع انسانی در فرایند توسعه مؤثرند. منابع طبیعی و منابع انسانی در کنش متقابل هستند، لذا، ارتقاء کمی و کیفی منابع انسانی بر منابع طبیعی و سرمایه، در یک دوره زمانی تأثیر می گذارد، به ویژه اگر دولتها استراتژی های خاصی را در پیش گیرند. به طور مثال، انتخاب استراتژی توسعه اقتصادی مبتنی بر سازو کار بازار، مسئله بررسی تأمین مالی ارتقاء منابع انسانی از سوی دولت را با اهمیت تر می کند. به هر حال، آموزش ابزاری است که منابع انسانی را به طور کیفی ارتقاء می دهد و یک سرمایه گذاری خوب محسوب می شود که بازدهی اقتصادی و اجتماعی دارد. هزینه مالی آموزش، بر حسب درجه توسعه یافتگی یک کشور (شاخصهای توسعه) متفاوت است و هرچه کشور توسعه نیافته تر باشد به منابع مالی بیشتری برای گسترش آموزش نیاز دارد. این در شرایطی است که سایر بخشهای اقتصادی نیز برای کسب اعتبارات بیشتر، توان مالی دولت را تقلیل می دهند. در این هنگام، نابسامانی در تأمین مالی آموزش، ممکن است با تخصیص نامناسب بودجه آموزش نیز همراه گردد و مسئله را غامض تر نماید. این گزارش مسئله تخصیص بهینه بودجه آموزش در ایران را با توجه به چرخش سیاست اقتصادی حرکت به سمت اقتصاد بازار، بررسی می نماید.
2. تاریخ مختصر آموزش و پرورش در ایران
آموزش در ایران، قدمتی دیرینه دارد. بررسی تاریخی آموزش، به اختصار، در دوره قبل از ورود دین اسلام به ایران نشان می دهد که آموزش بر اساس تعالیم دین زردشت، توسط جامعه و والدین انجام می شد. در زمان حکومت ساسانیان (224 قبل از میلاد تا 642 بعد از میلاد) نخستین دانشگاه که رشته های پزشکی، فنی، و علوم طبیعی و اجتماعی را تدریس می کرد، پایه گذاری گردید.
بعد از ورود اسلام به ایران، مساجد، مکتب خانه و حوزه های علمیه، مراکز اصلی تعلیم و تربیت شدند. دروس اصلی مدارس آن زمان، صرف و نحو عربی و منطق بود که عموماً فرزندان طبقات متوسط در آن آموزش می دیدند و طبقات بالای جامعه برای فرزندان خویش معلم سرخانه استخدام می کردند. در چنین نظام قشربندی که البته با نظام کاستی پیش از اسلام تفاوت اساسی کرده بود، فرزندان طبقات پایین تر، بویژه در مناطق روستایی، به ندرت سواد می آموختند.
تأسیس مدارس جدید ابتدایی و متوسطه، به سبک اروپایی، مقارن مشروطیت و سلطنت احمدشاه بود، هر چند که، پیش از این مقدمات تأسیس دارالفنون فراهم شده بود. ریشه های تغییر نظام آموزشی به اوایل دوره قاجاریه و جنگهای ایران و روس برمی گردد که طی آن، رهبران جامعه از تحولات غرب مطلع شدند و به عقد قراردادهایی مبادرت ورزیدند. اجزای این قراردادها، به ویژه قرارداد عباس میرزا و انگلیس که اعزام محصل به خارج را نیز در بر می گرفت، زمینه ساز ورود اندیشه غرب به عنوان یک حرکت غیردینی به ایران می باشد. با وقوع انقلاب مشروطیت، که ریشه در تحولات اجتماعی ایران داشت، تغییر نظام آموزشی و شکلگیری نهاد جدید آموزش سرعت گرفت. البته بعد از سالهای 1313، با ورود دوباره اندیشه دینی به محافل و محیطهای فرهنگی و آموزشی از سرعت رشد اندیشه سکولاریسم در پهنه آموزش کاسته شد.
در دهه 1330 و 1340، با عضویت ایران در یونسکو، شرکت در کنفرانسهای جهانی و میزبانی کنفرانس وزیران آموزش و پرورش در دهه 1340 در تهران، آموزش و کاهش بیسوادی به عنوان شاخص مهم توسعه از عوامل درون زای برنامه های اقتصادی و اجتماعی گردید.
کلمات کلیدی :
ارسال‌کننده : علی در : 95/5/29 4:59 صبح
کاربردهای روانشناسی در محیط کار تحت فایل ورد (word) دارای 35 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد کاربردهای روانشناسی در محیط کار تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی کاربردهای روانشناسی در محیط کار تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن کاربردهای روانشناسی در محیط کار تحت فایل ورد (word) :
مقدمه :
در فصل حاضر فهرستی از ابعاد گوناگون کاربرد دانش روانشناسی در کار و در حیطه زمانی برای دانشجویان رشته های مختلف و به ویژه برای مدیران آینده و کنونی سازمانها معرفی شده است . دلیل اینکه مدیران را مخاطب قرار داده ایم آن است که به نظر می رسد جوانه هر گونه تغییر و تحول سازمانی باید در تفکر منطقی , باور داشتها و در عقل سلیم مدیران , خاصه مدیران سطوح بالای سازمانهای دولتی و بخش خصوصی کشورمان بارور شود . اگر بالاترین سطوح مدیریت یک سازمان با دانش روانشناسی و کاربردهای وسیع آن در همه ابعاد حیات سازمانی آشنا نباشد , سرپرست واحد کوچکتر سازمان نیزنمی تواند در تحلیل مشاغل و در آزمایش و انتخاب , آموزش , ارزشیابی و استفاده از نظامهای تشویق و تنبیه , افزایش سطح روحیه و کارآمدی کارکنان تحت نظارت خود , از روشهای علمی شناخته شده استفاده کند .
قلمرو روانشناسی در کار :
روانشناسی که آن را به عنوان مطالعه علمی رفتار و فرآیندهای ذهنی موجود زنده تعریف می کنیم . از دو جنبه علمی و عملی یا حرفه ای مورد توجه قرار می گیرد . وقتی درباره تحقیقات روانشناسی و استفاده از روشهای علمی برای شناخت رفتار آدمی صحبت می کنیم در این صورت با علم روانشناسی سروکار داریم و هنگامی که درباره کاربرد یافته های روانشناسی در ابعاد گوناگون حیات انسانی سخن می گوییم حرفه روانشناسی را مورد توجه قرار داده ایم .
یک نفر روانشناس حرفه ای نیز مانند یک فیزیکدان یا زیست شناس با کاربرد یافته های علمی رشته تخصصی خود به منظور حل مشکلات عملی مردم سروکار دارد . در قلمرو کاربرد روانشناسی در کار رفتار آدمی در رابطه با کار مورد مطالعه قرار می گیرد و هدف اصلی روانشناس مطالعه و کاربرد آن دسته از اصول و یافته های روانشناسی است که در رابطه بین انسان و کار او اثر می گذارد .
به اعتقاد بعضی از صاحب نظران , حیطه روانشناسی صنعتی از قلمرو روانشناسی در کار , محدودتر است . در مورد روانشناسی صنعتی رفتار آدمی در همه مراحل تولید , توزیع و مصرف کالاها و خدمات مورد مطالعه قرار می گیرد , بطور کلی می توان گفت که :
در روانشناسی صنعتی با بررسی رفتار آدمی و کاربرد حقایق روانشناسی در حل مسایل انسانی در سازمانها سروکار داریم . برای روانشناسی صنعتی یافته های روانشناسی به صورت نظریه ها و روابط علّی بین محرک و پاسخ مطرح است .
نکته مهم دیگر آنکه روانشناس از این یافته ها برای شناخت رفتار آدمی در رابطه با کار و مسایل انسانی ناشی از کار استفاده می کند , بنابراین می توان قلمرو روانشناسی کار را به عنوان مطالعه رفتار آدمی در آن جنبه از حیات بدانیم که :
با کار پیوندی تنگاتنگ دارد و رفتار آدمی را در رابطه با آن تحت مطالعه و بررسی قرار می دهد .
برای به حداقل رساندن مشکلات انسانی در کار از قوانین و یافته های روانشناسی استفاده می کند .
در روانشناسی صنعتی کوشش اصلی آن روانشناس آن است که :
هر سازمان تولیدی یا خدماتی به تولید آن دسته از کالاها و خدمات بپردازد که اولاً نیازهای معقول آدمی را تامین کند و ثانیاً در این راه رفاه جسمی و ارزشهای شخصی و انسانی مردم نیز مورد توجه قرار گیرد .
کارآیی و خاصه اثر بخشی فعالیت کارکنان سازمانها در تولید و توزیع کالاها و خدمات افزایش یابد .
شرایطی فراهم شود تا کارکنان سازمانها با اعتقاد و علاقه به فعالیت بپردازند .
ارزشهای شخصی و انسانی کارکنان سازمانها همچنان محفوظ باقی بماند و موجباتی فراهم گردد که ایمنی کارکنان در زمینه های سلامت جسمی و روانی تامین شود .
بهداشت روانی کارکنان سازمانها با تمام ابعاد آن تامین می شود و رشد و بالندگی شخصیت آنان همراه با افزایش کارآیی و اثر بخشی فعالیتشان مورد نظر قرار گیرد .
مسایل انسانی در محیط کار حل شود و اگر بخواهیم واقع بینانه تر بیان کنیم مسایل و مشکلات انسانی در محیط کار به حداقل برسد .
کاربردهای کنونی روانشناسی در محیط کار :
موفقیت کنونی روانشناس صنعتی چنان است که در آن مطالعه درباره همبستگی ها و کشف روابط علّی موجود بین متغیرهای مستقل ( درجه حرارت , نوع سرپرستی , رنگ و میزان سروصدای محیط کار , حقوق و دستمزد و …) و متغیرهای وابسته ( روحیه کارکنان , اثر بخشی افراد و کـارآیـی سـازمـان ) مورد تایید می باشد . امروزه در رواشناسی صنعتی به پدیده هایی نظیر تفاوتهای فردی , ساخت سازمانی , پاداش و دستمزد , ساخت گروهی در سازمان , نظام تنبیه و تشویق , طراحی وسایل کار , شرایط کار , روحیه کارکنان و نظایر آن توجه دارد و پیش بینی می شود در آینده نیز توجه روانشناس صنعتی سازمانی بجای عوامل منفرد به عمل متقابل رفتار آدمی و عوامل دیگری نظیر سازمان , شرایط کار , بهره وری , آدمکهای مصنوعی و نظایر آن معطوف شود .
زمینه های کاربرد روانشناسی در محیط کار :
وقتی روانشناس صنعتی یا در حیطه وسیعتر روانشناس علاقه مند به کاربرد روانشناسی در محیط کار در یک سازمان تولیدی , آموزشی , خدماتی , بهداشتی , درمانی و نظایر آن به کار اشتغال دارد , باید از او انتظار ایفای وظایف مقدور و متنوعی را داشت که برخی از آنها در زیر آورده شده است :
تجزیه و تحلیل مشاغل گوناگون یک سازمان که باید در آن از یکسو وظایف متعدد و دقیق هر یک از مشاغل سازمان در همه سطوح سازمانی تامین شود و از سوی دیگر تواناییها و استعدادها , مهارتهای عقلی و کلامی , نگرشها , خصوصیات جسمی , خلقی و شخصیتی لازم برای ایفای موفقیت آمیز وظایف هر یک از مشاغل سازمان دقیقاً مشخص شود .
تهیـه و میزان کردن آزمونهای مختلف استخدامی ( آزمونهای هوش , استعداد , شخصیت و نظایر آن ) , آزمونهای عملی و فراهم آوردن امکاناتی که مدیریت سازمان بتواند به سهولت از تخصص روانشناسی صنعتی سازمانی در انتخاب , استخدام , انتصاب و ارتقای کارکنان به نحو موثر و اثر بخش استفاده کند .
اجرای آزمونهای گروهی و انفرادی ( هوش , استعداد و شخصیتها و آزمونهای عملی ) و تهیه گزارش های دقیق و حرفه ای درباره نتایج حاصل از اجرای این آزمونها و کمک به مدیریت سازمان به منظور انتخاب مناسبترین فرد موجود در بازار کار برای تصدی هر شغل .
ترتیب دادن جلسات مصاحبه استخدامی , ارزشیابی و مشاوره ای و کاربرد روشهای گوناگون مصاحبه به منظور ارزیابی صلاحیت های شغلی , ارتقاء سطح مهارتها و توانایی های انسانی در محیط کار و نیز تشخیص اختلالهای رفتاری و پریشانی های روانی کارکنان سازمان .
مشارکت مستقیم در تهیه برنامه های آموزشی قبل و ضمن خدمت کارکنان در سطوح مختلف شغلی تهیه و اجرای برنامه های بهبود مدیریت برای سطوح گوناگون مدیریت و نیز فراهم ساختن امکاناتی که همه کارکنان سازمان بتوانند با توجه به وظایف شغلی خود در دوره های آموزشی اثر بخش شرکت جویند .
تهیه و اجرای برنامه های دقیق علمی عملی در زمینه ارزشیابی رفتار شغلی کارکنان , از روشهای گوناگون ارزشیابی کار وکارکنان و فراهم کردن شرایطی که :
الف) کارگران , کارمندان و سرپرستان موفق از کارگران , کارمندان و سرپرستان ناموفق تشخیص داده شوند و علل جسمی , شناختی , انگیزشی و محیط کم کاری هر یک از کارکنان ناموفق مشخص شود .
ب) کارکنان لایق برای تصدی مشاغل مهمتر , به مدیریت سازمان پیشنهاد شوند .
پ) پاداش کارکنان موفق وناموفق با رعایت ضوابط عقلانی تشخیص داده شود و تنبیه آنان بر اساس عقل سلیم و منطق و نیز با توجه به آثار روانی آن بر کارکنان سازمان انجام گیرد .
ت) مشکلات کارکنان به ویژه در ابعاد رفتاری شناخته شود و در رفع آنان کوشش به عمل آید .
ث) نقایص و محدودیتهای کار از نظر نور , حرارت , رنگ , رطوبت و وسایل کار , ماشینها و نظایر آن شناخته شوند .
ج) نقایص و اشکالات سرپرستی واحدهای مختلف سازمان برطرف شوند .
چ) نیازهای آموزشی یکایک کارکنان سازمان با روشهای گوناگون و نیز مصاحبه فردی با آنان مشخص شود .
ح) نیازهای گوناگون کارکنان در حیطه نیازهای جسمی , ایمنی و عشق و تعلق , احترام به خود و نظایر آن معین شود و زمینه های لازم یرای ارضای این نیازها فراهم آید .
خ) وسایل پیشرفت , بهبود و رشد مهارتهای شغلی و شخصیتی کارکنان در ابعاد گوناگون آن فراهم آید .
د) از هـمه روشـهای شنـاخـته شده برای افزایش سطح تولیـد , کارآیـی و بهره وری زمان استفاده شود .
تعیین الگوهای انگیزشی مربوط به گروههای شغلی مختلف و فراهم آوردن امکانات و شرایط سازمانی مناسب جهت ارضای نیازهای معقول کارکنان سازمان در سطوح مختلف شغلی و بالا بردن سطح روحیه کارکنان.
بررسی و تعیین آثار عواملی چون سروصدا, درجه حرارت, وسایل کار, مواد شیمیایی, ساعت کار, استراحت, تغذیه, نوع سرپرستی و مدیریت در رفتار کارکنان و کارایی افراد و سازمان.
همکاری با مهندسان طراح ماشین آلات صنعتی به منظور حداکثر رسانیدن کارایی کارکنان در رابطه با وسایل و ابزار کار .
تشخیص و تعیین عوامل موثر در وقوع حوادث و سوانح مربوط به محیط کار, در هنگام کار با ماشینها, ابزار و وسایل و کوشش در زمینه حذف یا کاهش عوامل انسانی نظیر کم دقتی, کم تحرکی, پریشانی روانی, بیش از فعالیتی که در بروز حوادث ناگوار موثر است و استفاده از این تجارب به منظور تامین حداکثر امنیت روانی کارکنان در سازمان.
مشارکت موثر و تنگاتنگ با مسایل آموزشی سازمان در زمینه تهیه, برنامه ریزی و اجرای برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت آموزش مدیریت و افزایش مهارت و کفایت مدیران سازمان در زمینه های ارتباط موثر, تصمیم گیری, روشها و فنون آزمایش و انتخاب کارکنان, اجرای مصاحبه ( استخدامی, ارزشیابی و مشاوره ای ) ارزشیابی کارکنان, انگیزش کارکنان, رهبری اثر بخش در سازمان و نظایر آن.
تهیه و اجرای پروژه های تحقیقاتی در همه زمینه های مربوط به حیات سازمانی یا رفتار فرد در تمام مراحل تولید, توزیع و مصرف کالاها و خدمات.
کوشش در زمینه گسترش و تامین بهداشت روانی در محیط کار و نیز فراهم آوردن امکاناتی که کارکنان سازمان بتوانند با مفاهیم و اصول بهداشت روانی و به ویژه با روشهای پیشگیری از بیماری های روانی در سازمان آشنا شوند.
مشارکت مستقیم در فعالیت های مشاوره ای و درمانی آن دسته از کارکنان سازمان که به هر دلیل گرفتار اختلال روانی شده اند و در صورت لزوم, یاری گرفتن از تخصص های روانشناسی بالینی و روانپزشکی برای تهیه برنامه های درمانی کارکنان دردمند و مددجوی سازمان و آشنا ساختن همه کارکنان سازمان- به ویژه مدیریت سازمان – با مفاهیم اساسی مباحثی نظیر بهداشت روانی, بیماریهای روانی, عوامل ایجاد کننده و حذف کننده رفتارهای نابهنجار کارکنان در سازمان .
کلمات کلیدی :
ارسال‌کننده : علی در : 95/5/29 4:59 صبح
مقاله نمودهای وسواس ـ ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی و راهکارهای درمانی آن براساس روایات اسلامی تحت فایل ورد (word) دارای 9 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله نمودهای وسواس ـ ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی و راهکارهای درمانی آن براساس روایات اسلامی تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله نمودهای وسواس ـ ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی و راهکارهای درمانی آن براساس روایات اسلامی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله نمودهای وسواس ـ ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی و راهکارهای درمانی آن براساس روایات اسلامی تحت فایل ورد (word) :
مقدمه
وسواس– ناخودداری وارسی، یکی از نمودهای وسواس– ناخودداری میباشد که اغلب به شکل وارسی قفلها، بخاریها، وسایل برقی، وارسی صحنههای تصادف در وقت رانندگی، بررسی مکرر کارها بهمنظور تصحیح اشتباههای احتمالی و تکرار، نظیر بازخوانی، بازنویسی و از جا بلند شدن و نشستن برای احساس راحتی کردن آشکار میشود (جوز و همکاران (Jose)، 1997، ص .(25 نمودهای وسواس وارسی در میان افراد مذهبی، بهگونهای هستند که متخصصان در وسواس – ناخودداری، به دلیل ناآشنایی با ابعاد دینی این نوع وسواسها نیز نمیتواند، آنها را بهدرستی درمان کند (جنایک و همکاران (Jenike)، 1998، ص .(555 این واقعیت و از طرفی، مراجعان زیاد مبتلا به وسواس – ناخودداریهای وارسی دینی میطلبد، نمودهای وسواس وارسی دینی، در کنار سایر نمودهای وسواس وارسی مورد توجه قرار گیرند. به همین دلیل، این پژوهش نمودهای مختلف وسواس ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی را بررسی کرده، خصوصیات و چگونگی بروز و راهکارهای درمان آنها را بر اساس منابع اسلامی بیان میکند.
روش پژوهش
در این پژوهش، از روش اجتهادی دینی استفاده شد. اجتهاد دینی روشی است که در آن دینپژوه تـلاش میکند با گردآوری آموزههای دینی مربوط به موضوع مورد بحث در منابع دینی و تحلیل محتـوای آنهـا، با توجه به قواعد استنباط، مراد مرجع دین را نسبت به آن موضوع کشف کنـد. بنـابراین، اجتهـاد دینـی، اصطلاحاً کوشش علمی بر اساس منابع معتبر، بـه واسـطه ابـزار و عناصـر لازم بـرای تفهـم، اکتشـاف و استخراج مطلق آموزههای دین، بهگونهای است کـه از اعتبـار برخـوردار باشـد. ایـن فعالیـت، در حیطـه استنباط قواعد روانشناختی نیز جریان مییابد و اجتهاد دینی روانشناختی میباشد (علیپـور و حسـنی،
1390، ص .(61-60 در این پژوهش، بهمنظور شناسایی نمودهای وسواس ناخودداری وارسـی در میـان افراد مذهبی و راهکارهای درمانی آنها، آیات و روایات مربوط به نمودهای وسـواس وارسـی گـردآوری گردید. این آموزهها، به روش اجتهاد دینی تفسیر و تحلیل گردید و شش نمـود بـرای وسـواس وارسـی ناخودداری و درمانی شش مؤلفهای برای آن از متون مذکور استخراج گردید.
پیشینه تحقیق
وسواس وارسی، یکی از شایعترین وسواسها و در عین حـال، از پیچیـدهتـرین نمودهـای وسـواس – ناخودداری میباشد. میزان شیوع آن در میان تمامی نمودهای وسواس ناخودداری، فقط نسبت بـه نمـود شستشو و پاکیزهگردانی در مرتبه دوم قرار دارد. مبتلایان به وسواس ناخوداری وارسی، روزانه چنـدین
نمودهای وسواس ـ ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی و ; 52
ساعت صرف وارسی برخی اشیا یا مکانهای خاص در منزل یا سایر فضاها میکنند. این افراد، همچنـین ممکن است وقت زیاد را به دلیل وارسیهای ذهنی، صـرف وارسـی خـاطرات گذشـته خـود کننـد تـا اطمینان یابند که کارهای گذشته را بهدرستی انجام دادهاند. ایـن وسـواس، بـا وسـواسهای دیگـر ماننـد وسواس شستوشو و ذخیرهسازی آمیخته میشود. در نتیجه، افـراد نحـوه شستوشـو و ذخیـرهسـازی خود را وارسی میکنند. رفتارهای وارسی، شکل متناقضی به خود میگیرند؛ زیرا فرد وارسیکننده انتظـار دارد پس از وارسی، تمایلش به وارسی بعدی کاسته شود، ولی بیشتر تحت فشار قرار مـیگیـرد و بیشـتر به رفتار وارسی میپردازد (ابرامویتز و همکاران (Abramowitz)، 2008، ص .(19
ویژگی اصلی این نوع وسواس، شک و تردید فراوان بـوده و شـخص میترسـد در نتیجـه اهمـال و غفلت او، اتفاقی ناگوار برای خودش و یا دیگران رخ دهد. این افکار، میل شدیدی را برای اجتناب و یـا فعالیتهای خنثاسازی در شخص برمیانگیزند و شخص به مجموعـهای از رفتارهـای نـاخودداری روی میآورد که هدف اصلی آن کاهش خطر و آسیب پیشبینیشده است. این افراد، نمیتواننـد وارسـیها را به تأخیر بیندازند؛ زیرا در این صورت اضطراب شـدیدی را تجربـه میکننـد کـه برایشـان قابـل تحمـل نیست. تجربه تردید بیمارگونه، بخشی از همه انواع وسواسهای نـاخودداری شـمرده میشـود، ولـی در وسواس- ناخودداری وارسی عمیقترین شکل خود را مییابد. اگر از این افراد پرسـیده شـود شـما چـه وقت راضی میشویدکه مثلاًدر وضو واقعاً آب به دستت رسیده وا یواقعـاً درب را بسـته و یـا گـاز را خاموشی کردهای، در پاسخ خواهد گفت: اگر ترس از امـور کـاری، خـانوادگی و اجتمـاعی نباشـد مـن هیچگاه راضی نخواهم شد و تمام روز را به وارسی ادامه میدهم (جنایـک و همکـاران، 1998، ص -26 .(27 جنایک و همکاران وارسیهای مکرر خـانمی پنجـاه سـاله را نقـل میکننـد کـه او »دو شـاخههای وسایل برقی را بیست مرتبه یا بیشتر داخل پریز کرده و خارج میکرد تـا اطمینـان یابـد کـه دو شـاخه را
واقعاً از داخل پریز بیرون آورده است. او با کلیدهای برق نیز همین کار را انجام میداد. پـولهـا را بارهـا و بارها میشمرد. در وقت نوشتن نام خود روی پاکتنامه، آن را بارها میخواند تا یقین کند نام خـود را دیده و نام کسی دیگری نبوده است« (همان، ص .(7
رویکردها در درمان وسوس ـ ناخودداری وارسی
اولین مدلهای درمانی برای وسواس ناخودداری وارسی، مبتنی رویکردهـای روانتحلیلـی بـوده اسـت. ولی این مدلهای درمانی درواقع تغییری را در زنـدگی مبتلایـان بـه وجـود نیـاورد. دومـین تبیینهـا و فعالیتهای درمانی از اندیشههای رفتارگرایانه برخاسـته اسـت. از نگـاه رفتـاری، وسـواس نـاخودداری
62 ، سال هفتم، شماره چهارم، زمستان 3931
وارسی، به همراه سایر نمودهای وسواس ـ ناخودداری از تجربههای شرطیسازی ناشی میشوند کـه بـا رویدادهای منفی همراه میگردند. برای نمونـه، رویـدادهایی ماننـد آتـشسـوزی، دزدی، سـیل و سـایر رویدادهای آزاردهنده، با محرکهای خنثایی نظیر بخـاری، بسـتن در و شـیرهای آب همـراه مـیشـوند. سپس، رفتار ناخودداری بدان جهت حفظ میشوند که نقـش تقویـت منفـی بـرای تمـایلات فـرد بـرای وارسی کردن را بر عهده دارند. بهعبارت دیگر، میل شدید برای وارسی کردن (که احساسـی ناخوشـایند است)، که با رفتار وارسی فروکش میکند، به وسیله همین رفتار تقویت مـیشـود و در نتیجـه، احتمـال تکرار آن بیشتر میشود. این تبیین برای وسواس وارسی، با نظریه دومرحلـهای مـاورر هماهنـگ اسـت، ولی طرفداران چندانی در میان صاحبنظران نیافته است. این به دلیل این است کـه بیشـتر افـرادی کـه درگیر رفتارهای وسواس ناخودداری میگردند، انکار میکنند که رویـدادهای منفـی نظیـر آتـشسـوزی، سیل و در معرض سرقت قرار گرفتن را تجربه کرده باشند (ابرامویتز و دیگران، 2008، ص .(29
علیرغم کاستیهایی که در تبیینهای رفتاری برای وسواس ناخودداری وارسی وجـود دارد، درمـان اصلی که از این مدلها برخاسته است، یعنی مواجهه و جلوگیری از پاسخ بـهمنزلـه مداخلـهای مـؤثر در درمان وسواس ناخودداری وارسی نقش ایفـا مـیکنـد (همـان، ص .(21-20 درمـان مهـم دیگـر بـرای وسواس- ناخودداری وارسی، از رویکرد شناختی نسبت به وسواس – ناخودداری برخاسته اسـت. ایـن درمان بر مفهوم »احساس مسئولیت اغراقآمیز (متورم)« در وارسیکنندگان مبتنی است که گـامی مهـم و مؤثر برای فهم وسواسها و ناخودداریها بهصورت عام و وسواس ناخودداری وارسی به شـکل خـاص میباشد. احساس مسئولیت اغراقآمیز، بدین معناسـت کـه فـرد وارسـیکننـده تصـور مـیکنـد قـدرت فوقالعادهای در ایجاد یا جلوگیری کردن از پیامدهای منفی سرنوشتساز بـر عهـده دارد. بنـابراین، فـرد وقتی نسبت به چیزی احساس مسئولیت نداشته یا بهصـورت معمـول احسـاس مسـئولیت کنـد، رفتـار وارسی نسبت به آن نخواهد داشـت. برخـی پژوهشهـا از اهمیـت فـزون بـرآورد کـردن تهدیـدی کـه وارسیکننده ممکن است با آن روبهرو شود و از تأثیر آن بر رفتار وارسـی سـخن گفتـهانـد، ولـی سـایر تحقیقات آن را در ردیف احساس مسئولیت افراطی ندانستهاند (همان).
در دهه گذشته، عدم تحمل تردید از ناحیه مبتلایان بهعنـوان یکـی از مؤلفـههای شـناختی وسـواس ناخودداری وارسی مورد بحث قرار گرفته است. در تحقیقی تولین و همکاران، با استفاده از مقیاس عـدم تحمل تردید به دست آوردند که مبتلایان به اختلال وسواس– نـاخودداری، کـه وارسـی نـاخودداری را گزارش کردهاند، در مقیاس عدم تحمل تردید نمره بـالاتر کسـب کـردهانـد. در مجمـوع، یافتـهها نشـان
نمودهای وسواس ـ ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی و ; 72
دادهاند، عدم تحمل تردید نقش بسیار اساسی در اضطراب تعمیم یافته و همچنین واسوس– نـاخودداری وارسی بر عهده دارد. با اینکه تبیینهای خوبی نسبت به وسواس ناخودداری وارسی تـاکنون ارائـه شـده است، درمان آنها از پیشرفت چندانی برخوردار نبوده است. بهترین درمان، یعنی درمان رفتاری یـا درمـان رفتاری شناختی تا حدودی تأثیرگذار است، ولی حدود پنجـاه درصـد مبتلایـان وسـواس– نـاخودداری درمان را کنار میگذارند (همان، ص .(23 همین واقعیتها میطلبد نمودهای وسواس وارسی بهصـورت خاص در منابع دینی بررسی و راههای درمانی آن نیز استخراج شود تا شاید کمکـی بـه شـناخت بیشـتر نسبت به این اختلال و همچنین درمان آن بر اساس منابعی اسلامی باشد.
تظاهرات وسواس ـ ناخودداری وارسی در میان افراد مذهبی
وسواس- ناخودداریهای وارسیمعمولاً، در میان افراد مذهبی به شش صورت نمودار میشوند:
الف. وسواس ناخودداری وارسی مواد دفعی بدن: در دین اسلام برخی از مواد ازجمله مدفوع، ادرار، خون و منی حیوانات حرام گوشتی که خون جهنده دارند، نجس شمرده شدهاند. نجس بودن بهصورت ملموس بدین معناست که: .1 خوردن این مواد جایز نیست؛ .2 خورانیدن آنها به غیر نیز ممنوع است؛ .3 ایـن مـواد در برخی اوقات مانند وقت نماز خواندن و طواف خانه خدا، نباید در بدن لباس فرد باشند (موسوی خمینی، 1384، ج 1، ص .(134 این حکم، زمینه دقت را برای برخی افراد فراهم مـیآورد، بهطوریکـه بـا انـدک احساسی مبنی بر خارج شدن یکی از این مواد از بدن، به وارسـی شـدید میپردازنـد و اقـدامات بعـدی ازجمله شستن و غسل را انجام میدهند. در این نوع وسواس، فرد مبتلا بعد از آنکه از آبکشی محل فارغ شده و یا حتی از جای خود بلند میشود، به ذهنش میآید یا احساس میکند دوباره ماده دفعی خارج شد و یا شاید محل را درست و یا اصلا آبکشی نکرده باشد. در آغاز به میزان و دفعات کم، دوبـاره محـل را میشوید یا با فاصله زیاد به محل دستشویی و حمام بازمیگردد و دوباره بدن و لبـاس خـود را آبکشـی میکند. به تدریج، فاصله به ذهنآیی بسیار کم میشود و به جایی میرسد که با اراده بستن شـیر آب و از جا برخاستن این فکر به ذهنش میآید و یا احساس میکند که محل را نشسته است. او احتمال به ذهـن آمده را تأیید میکند و دوباره خود را آب میکشد. همین آبکشیها اختلال را تشدید میکند و بـه جـایی میرسد که بدون وقفه، دقیقاً در وقت اشتغال به آبکشی، به ذهنش میآید که شاید خـود را آب نکشـیده است. در این صورت، دیگر فرد بهراحتی نمیتواند از جای خود بلند شود. پیوسته آب میریزد تا جـایی که پاها بر اثر زیاد نشستن به شدت درد میگیرد (حجازی شهرضائی، 1366، ص .(41-39 ایـن بیمـاران
82 ، سال هفتم، شماره چهارم، زمستان 3931
بیشتر وقتها به ذهنشان میآید، »دچار خطا شدهاند و برای حصول اطمینـان مکـرراً بـه وارسـی کـردن عملکردشان میپردازند« (لی بائر، 1382، ص .(30-29 وارسیها، معمولاً به این دلیل اتفاق میافتد تـا .1 اطمینان یابند که کار خود را بهدرستی انجام دادهاند، .2 با آلودگی و نجاست از جا بلند نشدهاند تا چیزهای مربوط به خود و دیگران را آلوده یا نجس کنند، .3 موجب فعالیت دردسر درست کن مانند لزوم آبکشی تمام منزل در آینده نشوند (جنایک و دیگران، 1998، ص .(8
ب. وسواس در وضو: یکی از وسواسهای شایع وارسی در میان افراد مذهبی، وسـواس در وضـو میباشـد. این نوع وسواس در نیت وضو، شستوشوی اعضای وضو و بطلان وضو، بر اثر احساس خـارج شـدن غیرارادی ادرار و مدفوع و یا باد روده و معده، نمودار میشود.
.1 وسواس در نیت وضو: نیت همان توجه داشتن به کار و فعالیت موردنظر و بعد انگیزشی و علـت انجـام آن میباشد. اگر از کسی که به سمت یخچال میرود، بپرسـیم کجـا مـیروی؟ او میگویـد مـیروم آب بخـورم (رکن اول). اگر بگوییم چرا میخواهی آب بخوری؟ میگوید چون تشنه هستم (رکن دوم). ما در انجـام همـه کارهایمان همینگونه عمل میکنیم. یعنی ما هیچ کاری را بدون نیت انجام نمیدهیم. امام خمینی میگوید:
نیت همان قصد انجام کار میباشد. در نیت لازم نیست چیزی بر زبان آورده شود، برای اینکه نیت امری قلبی است. در نیت همچنین لازم نیست چیزی را به ذهن آورد یا بهعبارت دیگر، لازم نیست حدیث نفس کند و چیزی را به خاطر آورد. مثلاً به ذهن آورد که من الان نماز ظهر میخوانم برای امتثال امر خداونـد، بلکـه صرف انگیزه و علت انجام کار کفایت میکند. مراد از انگیزه، همان اراده اجمالی است که در صادر شدن عمل تأثیر میگذارد. این اراده اجمالی بر اثر غایتهایی که در درون فرد وجود دارد، صـادر میشـود و بدینوسیله، فرد از حالت سهو و غفلت خارج میشود و فعل و عملش در زمره افعال کسی بـه حسـاب
میآید که کار را با اراده و اختیار انجام داده است (موسوی خمینی، 1384، ج 1، ص .(202
چنانکه بیان کردیم، ما همه کارهایمان، چه کوچک چه بزرگ را به همین نحو انجام مـیدهیم. خـوردن، آشامیدن، راه رفتن، دویدن و فعالیت اجتماعی داشتن و; با این حال، به دلیل تأکیـداتی کـه بـر نیـت در عباداتی مانند وضو، نماز، روزه و; میشود، برای مبتلایان به وسـواس مسـئله نیـت بـه امـری دشـوار و طاقتفرسا تبدیل میگردد (حجازی شهرضایی، 1366، ص .(48-45 خطاهای روانشـناختی کـه بـرای این افراد پیش میآید، این است که تصور میکنند که باید به ذهن آورده و به قلبشـان خطـور دهنـد کـه چه کاری میخواهند انجام بدهند. این افـراد چـون چنـین بنـایی گذاشـتهاند، بـا تقـلای فـراوان تـلاش میکنند، چیزی غیر آنچه خودشان میخواهند، وارد ذهنشان نشود. همین حساسسازی موجب میشـود وقتی مثلاً فرد اراده میکند وضو بگیرد، چیزهای زیادی به ذهـنش بیایـد. او کـه ایـن بـه ذهنآمـدهها را
مخل نیت میداند، فکر میکند نمیتواند نیت کند. او درواقع در وقت انجـام کـاری مثـل نمـاز، پیوسـته
کلمات کلیدی :
ارسال‌کننده : علی در : 95/5/29 4:59 صبح
حقیق در مورد شهرستان یزد تحت فایل ورد (word) دارای 37 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد حقیق در مورد شهرستان یزد تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی حقیق در مورد شهرستان یزد تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن حقیق در مورد شهرستان یزد تحت فایل ورد (word) :
نمونه شهرهای تاریخی ( یزد )
مجموعه شهر : در نخستین بازدیدها از کل مجموعه شهر دو بخشی قدیمی و بخش جدید قابل تشخیص بود. با پیشرفت تدریجی کار معلوم شد که میان سه بخش عمده می توان تمایز قائل شد :
1) بخش تاریخی شهر، شامل بخشی قدیمی و درونی شهر مربوط به پیش از قرن نهم هجری قمری ( زمان تألیف تاریخ یزد)
2) بخش تاریخی شهر، شامل بخش میانی که مجموعه شهر را تا استقرار حکومت پهلوی در سال 1299 نشان می دهد.
3) بخشهای جدید و بیرونی که عمدتاً بیرون دیوارهای تاریخی شهر شکل گرفته است. گسترش این بخشها به ویژه در فاصله 57- 1347 سرعت گرفت و در دوران انقلاب اسلامی بر سرعت آن افزوده شد.
این تقسیم بندی تاریخی به صورتی با ترکیب کالبدی شهر نیز هماهنگ است. بخش درونی دارای ترکیبی فشرده، بخش میانی ترکیبی نسبتاً باز و بخشهای جدید گوناگون است. همچنین این تقسیم بندی در دیگر شهرهای که در این پژوهش بدانها اشاره شده کم و بیش صادق است.
بخشی تاریخی شهر. شهر یزد برجسته ترین نمونه ای است که ساخت آن علی رغم تغییرات عمده اواخردهه چهل به بعد، می تواند روشنگر ترکیب فضایی یک شهر سنتی ایرانی در دوره اسلامی باشد. در سه دهه پیش هنوز نشانی مبتنی بر پیشرفت حرفه های سنتی و تجارت و رونق شهر و تخصص پیشه وران و سلسله مراتب در سازمانهای صنفی دیده می شد، که در این بخش به مواردی اشاره شده است. ویژگیهای این شهر موجب گردید که در جریان مطلاعات نظم فضایی و ساخت شهر و معماری نواحی گرم و خشک و نیز در بررسیهای تطبیقی، همواره یزد به عنوان نمونه و پایه مورد بررسی واقع شود. در اینجا ابتدا تغییرات کالبدی شهر را در ادوار مختلف تاریخی- تطبیق متن کهن با وضع موجود شهر- با تأکید بر دوره رونق شهر مورد مطالعه قرار می دهیم و سپس به تحلیل عناصر و نظم فضایی شهر می پردازیم.
2-1 یزد. هسته مرکزی شهر، حدود قلعه دوره آل کاکویه در بالا و سمت چپ عکس به چشم می خورد. خیابان مسجد جامعه و خود مسجد جامع در پائین دیده می شود . قسمتی از خیابان پهلوی سابق ( اولین خیابان یزد) که تقریباً جهت شمال شرقی جنوب غربی دارد پیداست. حدود جنوبی قلعه قدیمی ( شمال مسجد جامع) از بین رفته، و در سال 1352، خیابانی ( خیابان سید گل سرخ) در حد غربی قلعه احداث شد، که کارهای ساختمانی آن چند سال متوقف شده بود. بافت بسته و متراکم محله قدیمی فهادان و محله های مجاور در خور توجه است.
در قرن پنجم شهر مقر حاکم نشین یکی از سلسله های کوچک محلی به نام آل کاکویه بوده است. در این دوره تغییرات کالبدی روشنی درشهر به وجود آمد. در سال 432 هجری دیواری گرد شهر کشیده شد، و چهار دروازه به نامهای درب کیا، درب قطریان، درب مهریجرد و درب کوشکنو ایجاد گردید
در حال حاضر محل این دروازه ها در شهر قابل شناسایی است. حاکمین این خاندان همچنین اقدام به ایجاد عناصر دیگری در شهر نمودند. ابویعقوب محله ای در شهر بنا کرد که امروز به همین نام – محله یاقوبی – شناخته می شود.
در دوره اتابکان یزد قرون ششم و هفتم نیز حکام شهر به ساختن محلات روستایی، باغها، قصر، بازار، مدارس علمیه، سراها و دروازه اقدام نمودند. قریه ای در جانب شرقی شهر که امرزو به نام مریم آباد شناخته می شود، توسط مادر اسفهسالار قطب الدین ابو منصور
( متوفی 642 هـ) ایجاد گردید و در آن زمان مریاباد نامیده می شد. دروازه ای نیز که امروز محل آن قابل شناسایی است و محله آن به نام مالمیر شناخته می شود به دستور مادر امیر بنا گردید.
در دوران حکمرانی آل مظفر در قرن هشتم هجری نیز ساخت کالبدی شهر دچار تغییرات بسیاری شد. محمد بن مظفر امیر مبارزالدین محمد در شهری دیگری به دستور امیر چخماق و فرزندانش ایجاد گردیدند که امرزو برخی از آنها باقی مانده اند. این عناصر عبارتند از : بازار علی آقا در دورازه مهریجرد 815 هـ ؛ بازار خواجه شمس الدین ؛ مسجد جامع در خارج شهر در محله سرریگ. 770 و 818 هـ؛ بقعه سیدرکن الدین 815 و 843 هـ؛ مدرسه ضیائیه سرپلک 788هـ، مدرسه خانزابنت محمد بن مظفر بیرون دروازه در محله سراب نو با خانقاه و مقبره 700 هـ، و مزار پیر برج نزدیک به برج دروازه مهریجرد.
آثار دوره صفویه درشهر یزد معدود است. در این دوره بیشتر فعالیتهای حکام و سلاطین وقت به ویژه در اصفهان متمرکز بوده است. در یزد مجموعه شاه شامل میدان بزرگ که تکیه بوده، مسجد و مدرسه شاه طهماسب متعلق به دوره صفوی است. این مجموعه امروز تقریباً به کلی از هم پاشیده شده و در دو نوبت خیابان کشی، تکیه به صورت محوطه تقاطع دو خیابان در آمده است.
بعد از صفویه تا دوره آخر دگرگونی شهر در دهه های اخیر به ویژه می توان از کارهای محمد تقی خان یزدی معاصر شاهرخ میرزای افشار و کرمیخان زند یاد کرد. منجمله باغ دولت آباد که در سال 1160 به فرمان محمد تقی خان بنا شد و مدتها نیز محل اقامت کریمخان بود. در زمان وی و فرزندانش همچنین عناصر دیگری ماند بازارخان، مدرسه خان، قیصریه خان و میدان مشهور خان احداث گردیدند . در دوره قاجاریه به ویژه اعیان شهر خانه های باشکوهی برای خود ساختند که از جمله مجموعه عربها را می توان نام برد.
همانطور که می بینیم حکام شهر که در ادوار مختلف اداره کامل منطقه را از نظر اقتصادی اجتماعی زیر نظر داشته اند، در دگرگونی ساخت مرکز حکومتی نیز دارای نقش اساسی بوده اند. تاریخهای محلی از کار و وضع زندگی مردم اطلاعات چندانی به دست نمی دهند، اما از متن آنها به نحوه کار در عناصر تولیدی شهر تاریخی مانند کارگاهها که فضای فعال آنها جریان صدها سال کار یکنواخت را نشان می دهد و امروز نیز برخی از آنها به جا مانده، می توان پی برد. اطلاعات معتمدین محلی که زندگی نیم قرن پیش را به خوبی به یاد دارند، تصویری از نحوه فعالیتهای اقتصادی و تولیدی در شهر و زندگی اجتماعی فرهنگی مردم و همچنین نحوه عملکرد عناصر شهری به دست می دهد که در اینجا مورد بررسی قرار می گیرد.
ساخت شهر یزد.
بررسیها نشان می دهد که در گذشته شهر یزد دارای محلات متعددی بوده است. محلات شهر جایگاه زندگی طبقات اجتماعی مختلف، صاحبان مشاغل گوناگون و پیروان ادیان مختلف بوده است. روابط نزدیک اقتصادی اجتماعی نظام محله ای ویژه شهرهای دوره اسلامی و شیوه تولید کارگاهی بر نظم اجتماعی فضایی شهر تأثیر داشته است. به طوری که دریک محله بخشهای اعیان نشین- صاحبان کارگاههای خصوصی- و طبقه اجتماعی متوسط کنار هم قرار داشته و یا دو محله متعلق به اعیان و متوسط شهری کنار هم قرار می گرفته است. خانه های اعیان نشین معمولا مشخص و مانند مراکز محلات در تقاطع و یا در مسیر گذرهای اصلی قرار داشته است.
حدودک یک قرن پیش شهر یزد دارای 6 محله زردشتی نشین بوده که در شهر و یا اطراف شهر به صورت مجموعه و یا محلات روستای وجود داشته اند و امروز (1353) نیز باقی هستند. زردشتیان به طور عمده به زراعت اشتغال داشتند و در محله های خود در داخل شهر دارای زمینهای مزروعی بودند. آثار این زمینها امروز نیز باقی است و بخش عمده زمینهای بایر شهری را در محلات زردشتی نشین تشکیل می دهد. در مجموع می توان گفت که جز در موارد اقتصادی از لحاظ روابط اجتماعی جامعه زردشتیان جامعه بسته ای بوده است و این به ویژه در ترکیب کالبدی شهر به چشم می خورد.
در محلات شهر یک نفر از بزرگان محله از طرف اهالی انتخاب می شد که نقش رئیس محله را داشت بزرگ محله را گاهی کلانتر می نامیدند، که در این صوتر نقش وی مهم تر بود. بزرگ محله رابطی مابین مردم محله و حاکم شهر به شمار می رفت که ممکن بود در امور جاری از طرف مردم را بگیرد و یا طرف حکم را. اما چون کلانتران نقش مالیات گیری به عهده داشتند معمولا طرف دولت را می گرفتند. استادان نساج در محلاتی که ساکنان آنرا عمدتا نساجان دستباف تشکیل می دادند به سمت بزرگ محله انتخاب می شدند. برای نمونه از محله شاه ابوالقاسم یزد می توان نام برد که نساجان دستباف متعلق به طبقات بالا و متوسط اجتماع اکثر ساکنین آنرا تشکیل می دادند. استاد نساجی که به عنوان بزرگ محله انتخاب می شد، با اعتباری که در بازار دشت از ورشکستگی نساجان محله خود در شرایط بحراین جلوگیری می کرد. چنین روابطی در واقع به مدیون شدن نساجان جزء به نساجان معتبر می انجامید. این وابستگی شکلی از انحصار کوچک، در مقیاس محلی را در پی داشت.
در محلات دیگر شهر یزد زارعان، پیله وران، تاجران، شالبافان و غیره سکونت داشتند. صنایع گوناگونی مانند ترمه بافی، نساجی، صباغی (رنگرزی) طناب بافی، عصاری ( روغن کشی)، قالی بافی ، حناسابی، قندریزی،
– نظم فضایی شهرهای تاریخی ایران
ساختار شهرهای تاریخی ایران که در این پژوهش بررسی شده، نشان می دهد که محیط شکل گیری این شهرها، موجب پیدایش ویژگی های مشترکی شده است. دو علت عمده را می توان برای این امر در نظر گرفت. یکی ساختار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در جامعه اسلامی و دیگر شرایط نظم دهنده آب و هوایی در اقلیم گرم و خشک ایران ترکیب کالبدی – فضایی عوامل شکل دهنده بدین صورت پدیدار شده است:
1- مجموعه شهر 2- مرکز شهر شامل بازار و مسجد جامع 3- شهر 4- مراکز محلات 5- برخی فضاهای شهری شامل گذرهای اصلی، میدانها، تکیه ها و حسینیه ها 6- ارگ شهر
2 مجموعه شهر: مجموعه شهر با اندازه ای مطلوب، دارای مقیاس و قابل دسترسی و قابل درک بوده، این مجموعه همچنین با اجزایی به صورت کل دهرم تنیده، محصور با دیوار و برج و بارو و دروازه ها، با کوچه پسکوچه های باریک و ارتباط تنگاتنگ دارای ساختاری فشرده بوده است.
2 مرکز شهر: ساختاری مرتبط الاجزاء کلی هماهنگ، ترکیبی یکپارچه، همراه با فراوانی عناصر عمومی در مواردی شامل مسجد جامع، مدارس علوم دینی امامزاده ها، میدانها و بازار شهر مرکب از راسته ها با عناصر عملکردی گوناگون مانند تیمچه ها، سراها، کاروانسراها، قیصریه ها، کارگاهها و حمامها بوده است.
3 محلات : اجزایی از ساختار کلی شهر، به گونه ای ادغام در کل شهر، سکونتگاه فقیر و غنی و محل صاحبان پیشه های گوناگون و برخی اقلیتهای مذهبی بوده است.
4 مراکز محلات شامل مسجد و بازارچه و میدانچه و تکیه و حسینیه و عناصر دیگری در مقیاس محلات که هر چند به خودی خود ارزش معماری خاصی نداشته اند، اما در اتحاد با سایر اجزاء مجموعه هایی مطلوب بوده اند.
5 فضاهای ارتباط دهنده مشتمل بر گذرهای اصلی، میدانها، تکیه ها و حسینیه ها
6 ارگ شهر مرکز حکومتی، دیوانی و اداری شهر
گوهر ساختار شهر مبتنی بر وحدت شکلی بوده به گونه ای که میان عناصر مجموعه شهر صورتی از پیوستگی و ارتباط فضایی وجود داشته وترکیب منسجمی ایجاد می کرده که می توان آن را به صورت یک اصل بیان نمود:
« ساختار کالبدی شهرهای تاریخی ایران بر پیوند فضایی میان عناصر مجموعه 1) مرکز شهر و 2) مراکز محلات، از طریق یک رشته فضاها و عناصر ارتباط دهنده : 3) گذرهای اصلی و 4) میدانها استوار است.»
این ساختار چنان که نقشه ها و تصاویر تحلیلی شهرها نشان می دهد به ویژه از اوایل قرن حاضر به تدریج تغییر کرده، انسجام و ارتباط میان عناصر از بین رفته، مفهوم رندگی محله ای دگرگون شده و فضاها و فعالیتها تغییر کرده است. تنها نمونه ای که هنوز می توان این نظم را تا حدودی در بخش تاریخی آن دید شهر یزد است و در این فصل تصویر خلاصه شده ای از آن آورده شده است.
2 42 یزد. این نقشه که یک مرحله خلاصه شده تصاویر 2، 7، 2 8 می باشد. کاملترین صورت بیان نظم فضایی در شهرهای تاریخی ایران است که تا اینجا درباره آن سخن رفته است. علی رغم ایجاد چند خیابان درطول چند دهه، هنوز ارتباط فضایی میان مرکز شهر و مراکز محلات از طریق گذرهای اصلی به چشم می خورد.
تأثیر عوامل آب و هوایی
منطق شکل و فضای معماری و بافت شهر در برابر مسایل آب و هوایی
در بررسی ترکیب معماری و بافت شهرها و روستاهای نواحی گرم و خشک، به این مورد مهم پی می بریم که، عامل آب و هوا در شکل منطقی دادن به بافت شهرها و تریکب معماری این نواحی نقش عمده ای داشته و مسایل آب و هوایی همیشه به صورت مشکلات حاد برای مردم این نواحی مطرح بوده است. این مشکلات در طول هزاران سال مردم را به یافتن راه حلهایی هدایت نموده که به طور حیرت انگیزی جنبه های آزار دهنده آب و هوایی را کم می کند، و از جنبه های راحتی بخش آن بهره می گیرد.
مشکلات عمده ای که مردم نواحی گرم و خشک را به چاره جویی وا داشته، چنین بوده: آفتاب سوزان و گرمای زیاد، درجه حرارت بالا در روز و پائین در شب ( نوسان حرارتی روزانه به ویژه در تابستان)، تابستانهای خیلی گرم و زمستانهای سرد، هوای خشک در نتیجه کمی بارندگی و کم آبی، و وجود طوفانهای پرگرد و خاک و گرم و احیاناً شنی.
از آنجا که مرزهای اقلیمی ارتباطی با مرزهای سیاسی ندارد، و خصوصیات آب و هوایی برای مردمی که در نواحی اقلیمی همانندی زندگی می کنند، مسایل مشابهی را مطرح می نماید. از این رو راه حلهایی که مردم نواحی گرم و خشک در سرتاسر جهان، برای پاسخگویی به مشکلات اقلیمی پیدا کرده اند، اگر چه از نظر شکل متفاوتند، اما از نظر معنی یکسانند.
یکی از موارد ارزنده این راه حلها، برای جواب گفتن به مشکلات ناشی از مسایل آب و هوایی در اقلیم گرم و خشک ایران به چشم می خورد. علاوه بر ضرورت امر دفاع در برابر حمله مهاجمان به شهر و روابط اجتماعی اقتصادی داخل شهر قلعه ای، که سهمی در شکل پیچیده و بسته شهر و همچنین روستاهای این نواحی دارد، کم کردن تماس با گرما، و آفتاب تند تابستان، به خصوص تهیه سایه، نقش عمده ای را در ترکیب فشرده و بسته مجموعه ها دارا بوده است. مجموعه روستا یا شهر به صورت توده ای متراکم به نظر می رسد کمترین سطح نمایان و رو به آفتاب پیش بینی شده است. روزنه ها کوچک است.
جهت قلعه در این اقلیم که طبعاً جهت کوچه های اصلی، و جهت قسمت تابستان نشین خانه ها را شامل می شده، با توجه به برکنار بودن از آفتاب گرم بعد از ظهر تابستان و در امان ماندن از بادهای گرم و طوفانی، موقعیت زمین و بهره گیری بیشتر از آب بوده است.
یک نمونه که نسبتاً سالم به ما رسیده، هسته مرکزی شهر یزد است که « محله فهادن» را شامل می شود. هسته مرکزی شهر کنونی که در دوران پیش از اسلام احتمالاً قصبه ای بیش نبوده، باید بخشی از شهر آل کاکویه باشد که در بخش اول بدان اشاره شد. اصطخری اطلاعاتی را تا قرن چهارم هجری، در مورد جغرافیای تاریخ ناحیه یزد، که مراکز کثه، میبد، نائین و فهرج را شامل می شده، به دست می دهد.
جهت قلعه قدیمی دوره آل کاکویه، جهت گذرهای اصلی است، و تقریباً جهت شمال جنوب دارد. گذرها به خاطر باریک بودن و بلند بودن دیوارهای دو طرف در بعد از ظهرهای گرم تابستان پر از سایه است. این خصوصیت را در بیشتر شهرهای اقلیم گرم و خشک ایران می توان دید.
مجموعه های شهری و روستایی فشرده و متراکم است، و این از نفوذ گرمای تابشی به داخل مجموعه جلوگیری می کند. جان پناه بلند بامها، علاوه بر اینکه خانه را از انظار محفوظ می دارد و مانع مناسبی است در مقابل باد نامطلوب، روی بامها و کوچه ها سایه می اندازد و کوچه ها و حیاطها را گودتر می کند. این بسته بودن، گود و پر سایه بودن تماس مجموعه را با گرمای خارج کم می کند.
رنگ روشن کاهگل به نوبه خود گرمای تابیش را باز می گرداند. شکل گندبی باممها، گذشته از اینکه منطق ساختمانی دارد و در این مناطق که چوب کم یافت می شود، پوششی است مقرون به صرفه، و به سادگی در اثر مهارت سازندگان دهانه های وسیعی پوشیده می شده است. در نواحی گرم و خشک به نحوی مطلوب جوابگوی مشکل گرمای تابیش و پس دادن گرمای شبانه است.
دیوارها و بامهای کلفت از نفوذ گرمای تابشی به داخل جلوگیری می کند. مجاورت خانه ها، حالت حفاظت در توده را به وجود می آورد. حیاط را سایه می گیرد. بدین ترتیب گودیهای خنکی ایجاد می شود که واحدهای مسکونی را از هوای داغ بیرون، متوجه درون یعنی حیاط می کند.
این نظم فضایی از نیازهای زیستی ناشی می شود. هوای سرد، هنگام شب به داخل حیاطهای گود ته می نشیند. تا مدتی در طول روز هوای حیاط، به خصوص در قسمت پشت به آفتا خنک است. ایوان یا تالار بخش اصلی خانه ها در شهر یزد رو به شمال شرق واقع شده است. این خصوصیت در بیشتر شهرهای این نواحی به چشم می خورد. جهت شمال شرقی بخشی اصلی خانه یعنی بخش تابستان نشین باعث می شود که این قسمت عمدتاً در سایه قرار گیرد. روبروی این بخش، در سمت دیگر حیاط قسمت زمستان نشین ساخته شده، که از آفتاب مطبوع زمستان بهره می گیرد. صاحبخانه بسته به وسع و توانایی مالی دو طرف دیگر حیاط را می ساخته است. خانه هایی را که حیاط در مرکز و چهار طرف آنرا ساختمان گرفته، چهار فصل، می نامند. ولی آنچه که اهمیت دارد و معماری در ساختمان آن به کار رفته عمدتاً همان قسمت تابستان نشین می باشد.
ایوان در قسمت تابستان نشین فضای نیمه بازی را تشکیل می دهد، که عصرهای تابستان همین که آفتاب از دیوار مقابل بالا می رفته، مورد استفاه قرار می گرفته است. کف ایوان را دو یا سه پله و در بعضی موارد، چند پله بلندتر از کف حیاط می گرفته اند، به طوری که ایوان به حیاط مسلط می شده است. در این اختلاف ارتفاع، هواکشهای سردابی را که زیر قسمت تابستان نشین قرار می گرفته، پیش بینی می نموده اند. سرداب معمولاً زیر ایوان و پنج دری وسط پیش بینی می شده و در بعد از ظهرهای گرم تابستان این قسمت مطلوب ترین محل برای استراحت بوده است.
هر چند که در بعضی شهرها و روستاهای نواحی گرم و خشک بسته به وضع زمین و وجود باد مطلوب، ایوانها را به سمت باد خنک می ساخه اند، و این مورد را می توان در شهرهای ساحلی شمال آفریقا و شهرهای ساحلی خلیج فارس- نمونه بندر عباس- مشاهده نمود، که ایوانها و هواکشها به طرف نسیم خنک دریا واقع شده اند، اما در بیشتر موارد، به خاطر بسته بودن و فشرده بودن مجموعه، بیشتر از راه بادگیرهاست که شهر تنفس می کند.
بادگیر نشان ویژه معماری در بیشتر شهرهای نواحی گرم و خشک است. فقط به خاطر کوهپایه بودن موقعی مجموعه، که شهر در این حالت نسبتاً خنک است، و یا برعکس وجود بادهای گرم و طوفانی است که ممکن است شهر بدون بادگیر باشد. نمونه کامل بادگیر را می توان در شهرهای کاشان و یزد دید.
در حالیکه وجود بادهای مطلوب از طرف کرکس کوه در کاشان ساختن بادگیرهای بلند و چهار طرفه را مطرح نموده است. در آران که از توابع این شهر است، و به فاصله کمی از آن در طرف شمال شرقی شهر واقع شده، به ندرت به بادگیر بر می خوریم، و بادگیرهای موجود نیز اغلب کوتاه است. در اینجا به خاطر وجود بادهای پرگرد و خاک کویری، بادگیرخوب کار نمی کند، و در عوض مکشهایی که به جای بادگیر پیش بینی شده هوای سردابها را خنک تر می کند. جریان هوا در خانه بدین صورت است که، دهانه سرداب زیر ایوان ساخته می شود و مختصر جریان هوا در حیاط از راه دهانه سرداب به سرداب، و به وسیله دو یا یک مکش به بالا کشیده می شود. در نمونه خاه ای درشهر آران، این شکل جریان هوا نشان داده شده است.
بادگیر در خانه، معمولاً در محلی قرار می گرفته که با توجه به وسعت خانه و تعداد آن، قسمت تابستان نشین را خنک کند. اطاقی را که بیشتر در تابستان مورد استفاده بوده، بادگیر می گذاشته اند. یک حالت قرار گرفتن بادگیر درست در محور اطاق پنج دری وسط یا در دو طرف آن، و یا در محور تالار بوده که معمولاً به سرداب در زیر نیز راه داشته است. در یزد با این نمونه زیاد مواجه می شویم. به مواردی نیز می توان برخورد که بدون استفاده از بادگیر خانه را خنک می کرده اند. نمونه این، خانه های سبک چهار صفه، در زواره است. در اینجا، وسط ساختمان، بالای چهار طاقی وسط، یک هواکش قرار دارد که چهار طاقی را نیز روشن می کند.
در شهرهایی که باد مطلوب جهت مشخصی دارد، به بادگیر یک طرفه برخورد می کنیم. ردیف بادگیرهای که بالای خانه ها و بناهای شهر طبس به چشم می خورد، یک طرفه است. مجموعه عقدا نیز از همین نوع است. در طبس بیشتر ایوانها و بادگیرها به سمت باد مطلوب که از طرف شمال می وزد ساخته شده و شهر جهت محسوسی به خود گرفته است. در مجموعه عقدا نیز این خصوصیت دیده می شود.
چون معمولا جهت وزش بادهای خنک و بادهای طوفانی درشهرهایی که مثال آورده شد، مخالف هم است. لذا وقتیکه بادهای طوفانی بر پشت بادگیرها می وزد، این بادگیرها، کار مکش انجام می دهند، و هوای داخل را بیرون می کشند.
نحوه بهره گرفتن از بادهای تند و طوفانی را می توان در آسیابهای بادی مشاهده نمود. در مسیر شهرهای خراسان در شرق کوههای با خزر به طرف کوهپایه قائنات و تا زایل به استفاده های حیرت انگیزی بر می خوریم که در نهایت سادگی، از بادهای 120 روزه سیستان برای ساختن آسیابهای بادی نموده اند. این آسیابها هنوز هم در بعضی نواحی که آسیاب موتوری به کار نیفتاده مورد استفاده است. چون معمولا این آسیابها به طور منظم کنار هم قرار می گرفته و گاهی تا کی کیلومتر طول مجموعه آنها بوده، از این رو مانع خوبی در مقابل بادهای سریع و ناراحت کننده برای مجموعه جلو خود بوده و در یک آن دو کار مفید انجام
– ترکیب بام گنبدی و طاق
گنبد. بامهای گنبدی، به علت برجستگی که دارند، همواره در معرض وزش نسیم قرار می گیرند. این در کم کردن گرمایی که بام در اثر تابش شدید آفتاب می گیرد مؤثر است. هنگام شب نیز گرمایی که بام پس می دهد، به ترتیبی که گفته شد سریعتر برطرف می گردد.
در بامهای گنبدی یا استوایی چون شدت تابش آفتاب بر تمام رویه بام یکسان نیست، همیشه قسمت 3 گرمای کمتری نسبت به قسمت 1 دریافت می کند، و این در تقلیل درجه حرارت زیر گنبد تأثیر دارد، به خصوص که اگر گنبد دارای ساقه نیز باشد.
در معمار ایران با اختراع گنبد دو پوسته ای مسئله بالا را به طریق جالبتری حل کرده اند. بدین معنی که عمل عایق سازی فضای بین دو پوسته باعث می شود که پوسته داخلی نسبت به پوسته خارجی سرد باشد. این طرز عمل در معماری اماکن عمومی بیشتر به چشم می خورد، جائیکه ازدحام جمعیت و آمد و شد زیاد بوده است. معماران ایرانی همواره به دنبال راه حلهای بهتری برای خنک نگاه داشتن زیر گنبد در تابستان و بالعکس گرم بودن آن در زمستان می گشته اند.
کلمات کلیدی :
